Resmi Gazetede yayımlanan Torba Kanunla daha önce yüzde 10 olarak uygulanan nişasta bazlı şeker kotası yüzde 5’e düşürüldü. Nişasta kökenli şekerler için belirlenen kota miktarında yapılan değişiklik sonucu ortaya çıkan kota fazlası ise Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye aktarılacak.
Kamuoyunda Torba Yasa olarak geçen 7103 Sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 27 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Kanunun 46, 47 ve 48’inci maddeleri ile 4 Nisan 2001 tarih ve 4634 Sayılı Şeker Kanunu’nun bazı maddelerinde değişikliğe gidildi. Buna göre, daha önce yüzde 10 olarak uygulanan nişasta bazlı şekerlerin ülke A kotası yüzde 5’e düşürüldü.
Yeni düzenlemeye göre, nişasta kökenli şekerler için belirlenecek kota miktarında yapılan değişiklik sonucu ortaya çıkan kota fazlası, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye aktarılacak.
Şirketlerin A ve B kotaları Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından her yıl en geç 30 Haziran tarihine kadar, yurt içi şeker talebi, fabrikaların işleme ve şeker üretim kapasiteleri göz önünde bulundurularak müteakip 5’er yıllık dönemler için tespit edilecek.
Yeni fabrika kurulabilmesi veya mevcut fabrikaların kapasitelerini arttırabilmeleri için kota temin etmeleri zorunlu olacak. Şirketlere yeni A ve B kotası tahsisine Bakanlar Kurulu yetkili kılındı.
Şeker Kanununun 4. Maddesi şu şekilde değiştirildi:
Şirketler haklı bir sebebe dayanmadan 2 yıl üst üste kendilerine tahsis edilen kotalardan yüzde 90’ın altında arz sağladıkları takdirde, kota ile arz arasındaki fark kadar A ve B kotalarına ilişkin haklarını Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek süre için kaybederler. Şirketler bu süre içinde kaybettikleri kota hakkına karşılık yeni kota sağlayamazlar.
Şirketlere tahsis edilen A ve B kotaları Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek süre içerisinde kullanılmadığı takdirde iptal edilir.
Zorunlu hallerde pazarlama yılı içinde kotalar arası şeker transferi yapılır. A kotasının bir kısmı pazarlanamadığı takdirde, pazarlanamayan miktar gelecek yılın A kotasına aktarılır ve bir sonraki yılın A kotası aktarılan miktar kadar düşürülür veya cari pazarlama yılı içinde, şirketlerin talep etmesi durumunda ve Bakanlar Kurulunca uygun bulunması halinde pazarlanamayan A kotasının tamamı veya bir kısmı, aynı pazarlama yılı içinde ihraç edilmek kaydıyla C şekerine aktarılabilir.
Şirketler yapacakları kapasite değişikliklerine göre ve/veya mücbir sebeplerin tespiti durumunda Bakanlık kararı ile bünyelerindeki fabrikalar arasında kota aktarımı yapabilirler.
A ve B kotalarının tespiti, tahsisi, iptali, transferi, yeni kota tahsisi ile ilgili uygulama ve denetime ilişkin hususlar Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.
Torba Kanunun 49. Maddesi ile 4634 Sayılı Şeker Kanununa Geçici 11. Madde eklendi.
Geçici 11. Maddede şunlar yer aldı:
Bu maddeyi ihdas eden Kanunla 4634 Sayılı Kanunda yapılan düzenlemeler uyarınca A ve B kotalarına ilişkin Bakanlar Kurulu kararı ile yönetmelik çıkarılıncaya kadar mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam olunur.
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye ait şeker fabrikalarının özelleştirilmesi halinde özelleştirme öncesinde Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. tarafından fabrikalara tahsis edilen kotalar da bu Kanun ve diğer mevzuat uyarınca herhangi bir izin ve onaya gerek kalmaksızın fabrikaların devir tarihi itibariyle alıcıya aktarılmış olur. Özelleştirme sözleşmelerinde yer alan üretim taahhüdünün başlangıç tarihinden itibaren alıcı şirketlerin 5 yıl boyunca her pazarlama yılı için kendilerine tahsis edilen kotalardan yüzde 90’ın altında arz sağlamaları halinde, ilgili pazarlama yılı kotasının yüzde 90’i ile arz arasındaki fark kadar kota hakları Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye aktarılır. Bu aktarım nedeniyle herhangi bir hak ileri sürülemez ve talepte bulunulamaz. Bu kanunun 4’üncü maddesinin birinci, ikinci ve dördüncü fıkraları özelleştirilen fabrikalar için özelleştirme sözleşmelerinde belirtilen üretim taahhüdü boyunca uygulanmaz.
Bu Kanunu 3’üncü maddesinin ilk fıkrasında nişasta kökenli şekerler için belirlenecek kota miktarında yapılan değişiklik sonucu ortaya çıkan kota fazlası, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye aktarılmıştır.