TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Zeki Taydaş ve Oda Yönetim Kurulu Üyeleri ile birlikte TBMM’de ortak basın açıklaması yapan CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, gıda mühendislerinin kamuda istihdamının arttırılmasını istedi. Serter; ‘İki bakanlık birleşti’ bahanesiyle istihdam edilmeyen gıda mühendislerinin iş beklediğine dikkat çekti.
CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Zeki Taydaş ve Oda Yönetim Kurulu Üyeleri ile birlikte 16 Ekim 2019 tarihinde TBMM’de “Gıda Güvenliği ve Gıda Mühendisi İstihdamı” konusunda bir basın açıklaması yaptı.
“Gıda Mühendislerinin istihdamı önünde engel oluşturuluyor”
CHP’li Serter, sahadan sofraya güvenli gıda anlayışı
çerçevesinde her adımda gıdayı kontrol etmesi gereken gıda mühendislerinin
istihdamının önünde engel oluşturulduğunu öne sürerek, şunları kaydetti:
“Gıda mühendislerinin kamuda istihdamını arttırın. ‘İki bakanlık birleşti’
bahanesiyle istihdam etmedikleri gıda mühendisleri iş bekliyor. Gıda
mühendislerinin değiştirilen yasalar yoluyla özel sektörde daralan istihdam
alanlarının genişletilmesi gerekmektedir. Donanımlı ve kaliteli eğitmenlerin,
akademisyenlerin olduğu okullardan mezun olan gıda mühendisleri istiyoruz. Hane
halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamaların ancak yüzde 20’sinin gıdaya
gidebildiği bir ülkede, halkımızın gıda güvenliğini sağlamayı ‘sorumluluk gıda
işletmecisindedir’ diyerek üretimi kendi başına bırakan bir anlayışa teslim
etmemeliyiz.”
Serter, gıda mühendislerinin sorunlarının çözümüne yönelik çalışmaların
takipçisi olacağını da sözlerine ekledi.
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın “Gıda Güvenliği ve Gıda Mühendisi İstihdamı” konusundaki açıklamasında ise şunlar kaydedildi:
“Ülkemizde güvenli gıda temini ve gıda sektörünün büyüyerek dünya piyasalarında önemli bir yer edinilebilmesi için başta gıda üretimi olmak üzere, “çiftlikten sofraya” gıda kontrol ve denetiminde yeterli sayıda Gıda Mühendisinin istihdam edilmesi son derece işlevsel ve önemlidir. Gıda güvenliği ile ilgili yaşanacak bir yetersizliğin sektörde haksız rekabete ve halk sağlığı sorunlarına yol açacağı bilinmelidir.
Bununla birlikte Gıda Mühendislerinin en temel ve öncelik arz eden üç sorun alanını kabaca şöyle sıralayabiliriz; kamuda istihdam azlığı, yapılan yasal düzenlemelerle özel sektörde istihdam alanlarının daraltılması ve üniversitelerde Gıda Mühendisliği Bölümlerinin sürekli artmasına bağlı olarak ortaya çıkan mezun sayısındaki artış.
İstihdam politikaları katılımcı bir anlayışla oluşturulmalı
Kamuda istihdam konusu, gıda üretim süreçleri dâhil olmak üzere gıda kontrol ve denetim hizmetlerinde, gıdanın konu olduğu tüm kamu kurum ve kuruluşlarıyla yerel yönetimlerde yeterli sayıda gıda mühendisi ve ihtiyaç duyulan ilgili tüm meslekleri hakkaniyetle kapsayacak şekilde planlanmalıdır. Başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere sayıca son derece yetersiz olan gıda mühendislerinin bakanlıkta yeterli sayıda istihdamı sağlanmalıdır. İstihdam politikaları katılımcı bir anlayışla oluşturulmalı, konu ile ilgili meslek kuruluşlarının sürece katkıda bulunması sağlanmalıdır.
Etkin gıda denetimi için Gıda Mühendisi istihdamı ivedilikle artırılmalı
Tarım ve Orman Bakanlığı‘nda gıda denetçi sayısı, özellikle Gıda Mühendisi sayısı son derece azdır ve bakanlık ilgili mesleklerin istihdamı konusunda dengeli bir politika izlememektedir. Koruyucu sağlık hizmetleri ve gıda güvenliği sağlanması sürecinin önemli bir öğesi olan Gıda Mühendislerinin bakanlıkta yeterli düzeyde istihdam edilmemesi, gıda denetimlerinde aksaklığa, dolayısıyla halk sağlığının olumsuz etkilenmesine yol açmaktadır. Bakanlık, tarladan sofraya güvenli gıda üretimi ve denetimi sürecinde ihtiyaca uygun teknik personel istihdamı sağlamamakta, dolayısıyla yeterli denetim yapamamaktadır. Gıda denetim ve kontrol hizmetinin anayasa gereği kamusal bir görev olduğu unutulmamalıdır. Gıda denetim hizmetlerinin etkin biçimde yapılabilmesi için, bakanlığın Gıda Mühendisi istihdamını ivedilikle artırması ve Bakanlık üst düzey yönetim kadrolarında da Gıda Mühendislerine yer vermesi gerekmektedir.
Mevzuatla, özel sektörde istihdam alanları daraltıldı
Yapılan yasal düzenlemelerle özel sektörde istihdam alanlarının daraltılmasına yönelik olarak, gıdayla ilgili günümüz mevzuatı ile 30 BG ve 10 çalışan altındaki tüm gıda işletmelerinde “Sorumluluk gıda işletmecisindedir” yaklaşımıyla üretim kendi başına bırakılmıştır. Küçük işletmelerin istihdam yükünü hafifletmek ve uzun vadede ortadan kaldırmak üzere Gıda Mühendisleri Odası tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı`na iletilen “Yetkilendirilmiş Gıda Danışmanlığı Sistemi Projesi” ile ilgili Bakanlıktan 7 yıldır olumlu veya olumsuz bir geri dönüş alınamamıştır.
Bu projeyle özellikle küçük işletmelerde personelin istihdam yükünün hafifletilerek ücretlerinin kamudan bütçelendirilmesi öngörülmekte, mevzuata uygun üretim yapılmasına ve gıda güvenliğini sağlayarak riskleri önlemede görev alan istihdamı zorunlu personelin küçük işletme niteliğindeki gıda işletmelerinde çalıştırılmasının güvence altına alınması hedeflenmektedir. Teknik personel kontrolü altında olmayan üretim yapılmasına göz yummak insan sağlığıyla oynamaktır.
Her yıl artan bölüm sayısı, Gıda Mühendisliği eğitimi kalitesini olumsuz yönde etkiliyor
Mezun sayısındaki artışla ilgili olarak, tüm mesleklerde az veya çok olduğu gibi gıda mühendislerinin eğitim politikaları ve programları ile ilgili sorunlar mevcuttur. Neredeyse her ilde üniversiteler açılmakta, buna paralel olarak gıda mühendisliği bölümleri ve kontenjanları gün geçtikçe artmaktadır. Üstelik bu üniversitelerin bir çoğunda gerekli alt yapı (laboratuvar, alet-ekipman), gerekli fiziki koşullar (derslikler, yurtlar, yemekhaneler vb.) olmadığı gibi, yeterli sayıda ve nitelikte öğretim üyesi kadrosu da bulunmamaktadır. Her yıl artan bölüm sayısı, Gıda Mühendisliği eğitimi kalitesini olumsuz yönde etkilemekte, işsiz Gıda Mühendisi sayısının artmasına yol açmakta ve iş bulmadaki rekabet nedeniyle alınan ücretlerin düşmesine neden olmaktadır. Üniversitelerin yeni bölümleri açılmadan ve kontenjanlar arttırılmadan önce başta diğer üniversiteler ve mesleğin gerçek sahibi kamusal nitelikli meslek odaları olmak üzere ilgili tüm kurumların görüşleri alınmalıdır.
Gıda sektöründe görev yapan meslek mensuplarının görevlerini gereği gibi yapmaları için çalışma koşullarının takibi ve mesleki denetimin sağlanması son derece önemlidir. Gıda güvenliğinin sağlanması için görev yapan meslek mensuplarının hak ettikleri ücretleri almaları sağlanmalı, sosyal güvencelerinin takibi ve mesleki denetimleri yapılmalıdır. Meslektaşlarını belgelendiren, haklarını takip eden ve denetleyen Meslek Odalarının bir takım yasal düzenlemelerle kamusal sorumluluklarını yerine getirmeleri engellenmemelidir.”