İhracattaki tıkanma tavuk eti üretimini vurdu. 9 aylık dönemde, kanatlı eti ve ürünlerinde ihracat 343,1 milyon dolardan 254 milyon dolara, yumurta ve yumurta ürünlerinde 204,7 milyon dolardan 188 milyon dolara geriledi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ihracatta yaşanan tıkanmanın tavuk eti üretimini vurduğunu bildirerek, “Eylül ayında tavuk eti üretimi Ağustos ayına göre yüzde 27,4, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 gerileyerek 127 bin 595 tona indi. Tavuk eti üretimi, 2015 Eylül ayında 135 bin 376, 2016 Ağustos ayında ise 175 bin 651 tondu” dedi.
Tavuk yumurtası üretiminde artış trendinin devam ettiğine dikkati çeken Bayraktar, Eylül ayında üretimin geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,7, Ağustos 2016’ya göre ise yüzde 0,2 artışla 1 milyar 563,7 milyona yükseldiğini; yumurta üretiminin Ağustos 2016’da 1 milyar 560,9, 2015 Eylül ayında ise 1 milyar 340,4 milyon adet olduğunu belirtti.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, yaptığı açıklamada, Ocak-Eylül 2016’da, geçen yılın aynı dönemine göre, tavuk yumurtası üretiminin 12,4 milyar adetten 13,3 milyar adede, tavuk eti üretiminin 1 milyon 449 bin tondan 1 milyon 418 bin tona indiğini bildirdi.
Eylül ayı ve 9 aylık dönemde kanatlı eti ve ürünleri ihracatı geriledi
Eylül ayında, 2015 yılının aynı ayına göre yumurta ve ürünleri ihracatı 18 milyon dolardan 27,5 milyon dolara yükseldiğini, kanatlı eti ve ürünleri ihracatının ise özellikle Irak’a yapılan ihracatın yüzde 14,2 oranında düşmesinden dolayı 31,9 milyon dolardan 28,8 milyon dolara gerilediğini bildiren Bayraktar, ihracat artışının Eylül ayında yumurtada yüzde 52,4 olduğunu, kanatlı eti ve ürünlerinde ise ihracatın yüzde 9,8 düştüğünü belirtti.
Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kanatlı eti ve ürünlerinde Ocak-Eylül döneminde ihracatın 343,1 milyon dolardan 254 milyon dolara gerilemesi, üreticinin üretimi azaltmasına yol açtı.
Yumurta ve yumurta ürünlerinde Ocak-Eylül döneminde ihracat, 204,7 milyon dolardan 188 milyon dolara geriledi.
9 aylık dönemde ihracat, yumurta ve ürünlerinde yüzde 8,15, kanatlı eti ve ürünlerinde ise yüzde 26 düşmüştür.
Yumurta ve ürünleri ihracatı 273,5 milyon dolara indi
Yıllık bazda yumurta ve yumurta ürünleri ihracatı 2013 yılında 406,4 milyon dolarken, 2014 yılında 402 milyon dolara, 2015 yılında ise 273,5 milyon dolara indi.
Kanatlı eti ve ürünleri ihracatı 436,8 milyon dolara indi
Yıllık bazda kanatlı eti ve ürünlerinde 2013 yılında 607,9 milyon dolar olan ihracat, 2014 yılında 651 milyon dolara yükseldikten sonra 2015 yılında ise 436,8 milyon dolara indi.
İhracatın azaldığı, üretimin gerilediği tavuk eti üreticilerimiz zor durumdadır. İhracattaki tıkanmanın üretimi vurduğu görülmektedir.”
2010 yılında 11,84 milyar adet olan yumurta üretiminin 2014 yılına kadar yüzde 44,8 artarak 17,15 milyar adede çıktıktan sonra 2015 yılında yüzde 2,44 düşerek 16,7 milyara, tavuk eti üretiminin ise 2010-2015 döneminde yüzde 32,1 artarak 1,44 milyon tondan 1,91 milyon tona çıktığının belirten Bayraktar, “Görüldüğü üzere sektör, son beş yılda üretimde yukarı yönlü ciddi bir ivme yakalamıştır. En önemli ihraç pazarı olan Irak’a yönelik yaşanan sevkiyat sıkıntısı ve dünya ekonomisindeki olumsuz gelişmeler, 2016 yılında gerek üretimi gerekse ihracatı olumsuz etkilemiştir. Umarız ihracatta hayata geçirilecek girişimlerden sonuç alınır, sektör yeniden geçen yılki performansının üzerine çıkar” dedi.
Yumurta ihracatının yüzde 71’inin, kanatlı eti ve ürünleri ihracatımızın ise yüzde 62’sinin Irak’a yapıldığı belirten Bayraktar, Irak’ın en önemli pazar olduğunu, bu pazarda yaşanan olumsuzluğun, direkt olarak sektörde ciddi sıkıntılar yarattığını bildirdi.
“Kanatlı sektöründe yeni bir ihracat stratejisi belirlenmeli”
Kanatlı sektöründe 334 damızlık ve kuluçkahane, 8 bin 908 ticari etlik, 1072 ticari yumurtacı olmak üzere, toplam 10 bin 314 işletmenin, 16 bin 755 kümeste üretim yaptığı bilgisini veren Bayraktar, sektörde üretici, çiftçi, esnaf, ilaç, yem, yan sanayi, nakliye, pazarlama dahil yaklaşık 500 bin kişi istihdam edildiğini, 2 milyon kişinin de buradan geçimini sağladığına dikkati çekti.
Bayraktar, şöyle devam etti:
“Ülkemizde sektör; dünyadaki son teknolojiyi en iyi kullanan sektörlerinin başında gelmektedir. Ülke içi tüketim belli noktalara ulaşmıştır. Sektörün kapasitesi ülke ihtiyacının çok üzerindedir. İhracattaki tıkanmalar sektörü zor durumda bırakmaktadır. Yaraları sarabilmemiz için yeni bir ihracat stratejisi belirlenmelidir. İhracat yapmak ve bu ihracatı sürekli artırmak zorundayız. Dünyada çok büyük miktarlarda kanatlı eti ve kanatlı ürünleri, yumurta ve yumurta ürünleri, süt ürünleri talebi var. Bu talep değerlendirilmeli, başta Ortadoğu olmak üzere yakın pazarlara yoğunlaşılmalı, mevcut pazarlarda pazar payını artırıcı tedbirler alınmalıdır.
Suudi Arabistan, bizden yeterince tavuk eti almıyor. Kanatlı eti ve kanatlı ürünleri, yumurta ve yumurta ürünlerinde, Suudi Arabistan ve Ortadoğu’ya ihracat mutlaka artırılmalı; ihracatta Afrika ülkeleri, Gürcistan gibi ülkelerde de pazar payımızı artırıcı destekler hayata geçirilmelidir. Rusya ile düzelen ilişkilerin bu ülkeye yönelik kanatlı ürünleri ve yumurta ihracatını artırmasını bekliyoruz. Bu pazarlara özel teşviklerle daha fazla açılmalıyız. Bunun dışında Çin’in tavuk ayağı ihracatımıza uyguladığı kısıtlamaların kaldırılması yönündeki girişimlerin sonuçlandırılması ve buraya tekrar ihracatın sağlanabilmesi, Japonya ile yapılan görüşmelerin de tamamlanarak bu ülkeye ihracatın sağlanması sektör açısından önemlidir. Avrupa Birliği hala çiğ tavuk ihracatımıza yasak uygulamaktadır. Bu konuda da aradaki pürüzlerin kaldırılmasına ve somut adımların atılmasına ihtiyaç vardır.”
Üreticiyi yemde dışa bağımlılıktan kurtarmalı
Kanatlı sektörü her geçen gün büyüdüğünü, bunun da yeni yatırımları beraberinde getirdiğini vurgulayan Bayraktar, sektöre yönelik uygulanması gereken politikalar konusunda şu bilgileri verdi:
“Sektörde yeni yatırımlardan ziyade mevcut kümeslerin rehabilite edilmesi gerekir.
Bunun dışında; yeni pazarlar elde etme, mevcut pazarlarda kalıcı olabilme ve pazar payını büyütebilme açısından devletin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yönde çalışmalar ve planlamalar yapılması elzemdir.
Üreticiyi yemde dışa bağımlılıktan kurtaracak, ucuza yem teminini sağlayacak destekler hayata geçirilmelidir.
Özellikle yumurtada arz/talebi dikkate alarak üretim planlaması yapılmalıdır.
Sektördeki örgütlenme desteklenmelidir.
Kuş gribinin her zaman risk oluşturduğu düşünülerek, mücadele tavizsiz sürdürülmelidir.
Seralar için yapılan enerji tarife düzenlemesi kümesler için de uygulanmalı, bu üreticilerimizin de indirimli tarifeden elektrik almaları sağlanmalıdır.”