Stevia fiyat savaşları, doğal tatlandırıcılara talep ve Avrupa Birliğinde şeker kotasının sona ermesinin ardından şeker üretiminde ani artış Technavio’nun Avrupa’nın şeker ve tatlandırıcı pazarı ile ilgili öngörülerinden sadece birkaçı. Avrupa şeker endüstrisini güzel bir gelecek bekliyor.
Obezite ve tip 2 diyabet oranlarının artması, Avrupalı tüketicilerin sağlık bilinciyle hareket etmesini ve Avrupa’da düşük şekerli ve şekersiz tatlandırıcılara talebin artmasını sağlıyor.
Bu durumun özellikle, sıfır kalorili tatlandırıcıların en hızlı büyüme gösterdiği Almanya ve İngiltere’de görülebileceğini belirten Technavio pazar araştırma şirketi gıda ve içecek analisti Vijay Sarathi, Avrupa Birliği genelinde de tüketicilerin sıfır kalorili doğal tatlandırıcıları kullanma oranının artış gösterdiğini sözlerine ekliyor. Avrupa 2015 yılında üçüncü en büyük sıfır kalorili tatlandırıcı pazarıydı ve 1,5 milyar dolarlık dünya pazarının yüzde 18’ini oluşturuyordu.
Beklemede olanlar ve satılamayanlar
Sarathi ayrıca doğal tatlandırıcıların potansiyel yükselişinin önündeki en büyük engelin Avrupa genelindeki katı yasal düzenlemeler olduğuna dikkat çekiyor. Sarathi konuyla ilgili; “pazar katı ve zorlu yasal mevzuatlarla öylesine bütünleşmiş ki, bu da tedarikçilerin pazarlarını büyütebilmeleri için çok büyük bir engel oluşturuyor. Örneğin keşiş meyvesinden elde edilen tatlandırıcılar hala Avrupa Birliğinde onay alamadı. Dolayısıyla mevzuatta değişikliklerle ve yeni ürünlerin onay almasıyla sıfır kalorili tatlandırıcı pazarının Avrupa’da geniş çaplı bir büyüme sergileyebileceğini söyleyebiliriz.” yorumunda bulunuyor.
Düşük kalorili aluloza Avrupa’da onay verilmezken Amerika’da aynı tatlandırıcı genel olarak güvenilir kabul edilen tatlandırıcı (GRAS ) statüsünde. Fermantasyonla elde edilen stevia Avrupa Birliğinden henüz onay alamadı.
Stevia fiyat savaşları
Diğer bir yandan ekstraksiyon yöntemiyle elde edilen stevia Avrupa Birliği Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından onaylandı ve geçen bir kaç yılda muazzam bir büyüme sergiledi. Pazarda çok sayıda oyuncu olduğuna dikkat çeken Sarathi, bu nedenle stevia fiyat savaşları yaşanacağını öngörüyor. Fiyatta düşüş ise üreticiler için stevianın cazibesini arttıracak.
Sarathi stavia fiyatları düşmeye başlarsa gıda ve içecek üreticileri tarafından bu bitki bazlı tatlandırıcının kullanımının dünya çapında artış göstereceğini belirtiyor. Örneğin PepsiCo özellikle şeker kullanmayan tüketicilere yönelik stevia içeren bir gazlı içeceği 2014 yılında piyasaya sürdü. Benzer bir şekilde Coca-Cola Life ve Sprite da stevia kullanarak ürettikleri ürünleri piyasaya sürdüler.
Kotanın sonu: Şeker endüstrisi için güzel bir gelecek
Bu esnada Avrupa’nın şeker endüstrisi serbestleşme ile muhtemelen 2017 yılında şeker kotasının sona ermesi ile sarsılacak.
Şeker üretim kotasının sona ermesi ile çiftçiler için güvence altına alınmış fiyatların ve ihracat sınırlamasının sonu gelecek. Dolayısıyla Avrupa’da şeker fiyatlarının uluslararası fiyatlar seviyesine inmesi bekleniyor.
Sarathi şeker kotasının sona ermesi ile ilgili; “Liberalleşme Avrupa’dan ve Avrupa’ya gerçekleştirilen şeker akışının yönünü değiştirecek. Bu durum şeker endüstrisine güzel bir gelecek vaat ediyor. Avrupa Birliği ihracatçı konumundan ithalatçı konumuna geçecek.
Avrupa Birliğinde Almanya ve Fransa pancar şekeri üreticilerinin üretim maliyetleri dünya çapında üretim maliyeti en düşükler arasında yer aldığından özellikle Almanya ve Fransa’da yer alan büyük üreticiler “tutunma noktası” olacaklar. Kotanın kalkması uluslararası pazarda üreticilerin kullanabileceği daha fazla şeker olacağı anlamına geliyor” yorumunda bulunuyor.
Şeker üreticileri şimdiden hazırlıklara başladılar. Dünyanın en büyük beşinci şeker üreticisi Tereos İngiliz şeker dağıtım devi Napier Brown Sugar şirketini satın aldı ve üretimini yüzde20 arttıracağını duyurdu.
Foodnavigator’a konuşan Tereos stratejik pazarlama ve risk yönetimi başkanı Alexandre Luneau konu ile ilgili; “Avrupa’da şeker endüstrisinde büyük bir sarsıntı yaşanacak. Fruktoz ve izoglukozda büyük bir rekabet yaşanacak. Bunun gerçekleştiğini görmek için sabırsızlanıyoruz. Şimdiye kadar büyüme ve üretimde öylesine zorlandık ki. Avrupa’nın bir kısmında şeker solüsyonu üretim fazlası görülecek Avrupa’nın başka yerlerinde ise açıklar. Bu nedenle Avrupa içi ticaretinde artış yaşanacak.” açıklamasında bulundu.