Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, Türkiye’de yöresel ürünler ve coğrafi işaretlerde farkındalığı artıran ilk etkinliğin Yöresel Ürünler Fuarı YÖREX olduğunu bildirdi. Asan, “YÖREX’ten sonra Türkiye’de coğrafi işaret seferberliği başladı” dedi.
Antalya Ticaret Borsası ile Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde düzenlenen “Sizin Oraların Nesi Meşhur?” programının ilk yayınına Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Pazarlama Daire Başkanı Özgür Akif Tel, Tarım ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, Metro Toptancı Market Meyve Sebze Kategori Coğrafi İşaretler Müdürü Birol Uluşan, Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, ATB Coğrafi İşaretler Danışmanı Dr. Rana Demirer katıldı.
Gürsel Cingöz moderatörlüğündeki programda konuşan TÜRKPATENT Başkanı Habip Asan, yöresel ürün zengini Türkiye’de coğrafi işaretlerin önemini vurgularken, ülkemizde 567 coğrafi işaretli ürün, 661 de başvuru bulunduğunu bildirdi. Antalya Ticaret Borsası öncülüğünde hayata geçirilen Yöresel Ürünler Fuarı YÖREX’in bu konudaki başarısına dikkat çeken Asan, “Türkiye’de yöresel ürünler ve coğrafi işaret konusunda farkındalık yaratan ilk etkinlik YÖREX oldu. Bu konuda Ali Çandır’ı tebrik ediyorum. YÖREX’ten sonra Türkiye’de coğrafi işaret seferberliği başladı” dedi.
Çandır: “İş coğrafi işaret almakla bitmiyor”
ATB Başkanı Ali Çandır, coğrafi işaret meselesinin memleket meselesi olduğunu söyledi. 2010 yılında Yöresel Ürünler Projesi’ni başlattıklarından bu yana coğrafi işaret konusunda ciddi yol kat ettiklerini söyleyen Çandır, “Ancak iş coğrafi işaret almakla bitmiyor” dedi. Çandır, üreticinin Cİ’li ürün etrafında kümelenmesi, paketlemeden logo kullanımına kadar bir çok konuya standart getirmesi, pazarlamadan tanıtıma birlikte hareket etmesi gerektiğini kaydetti. Çandır, coğrafi işaret bilgi sistemi kurulması halinde denetim ve takibinin daha kolay yapılacağını belirtirken, coğrafi işaret enstitüsü kurulmasını istedi.
Cİ denetimi için mevzuatta sona gelindi
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Pazarlama Daire Başkanı Özgür Akif Tel, coğrafi işaretli ürünlerin yüzde 80’inin tarım ve gıda ürünü olduğunu belirtirken, Bakanlık olarak yöresel ürünler ve coğrafi işarete özel önem verdiklerini söyledi. Hal kayıt sisteminde coğrafi işaretli ürünlerin işlenmesi için çalıştıklarını bildiren Tel, coğrafi işaret denetimi için mevzuat çalışmasını tamamlamak üzere olduklarını bildirdi. Tel, Anadolu’da coğrafi işaret konu olmamış 156 peynir çeşidi bulunduğunu, Anadolu peynirleri üzerine çalıştıklarını kaydetti.
Tarım ve Orman İl Müdürü Gökhan Karaca, Antalya’da coğrafi işaret alabilecek çok sayıda ürün olduğunu bildirdi. Elmalı tilki kuyruğu üzümü örneğini veren Karaca, “Kaybolmaya yüz tutmuş ürünlerimizin üretimini ve ticarete kazandırılması için çalışıyoruz. Bu konuda coğrafi işaret çok önemli” dedi.
Okulda coğrafi işaretler dersi
Metro Toptancı Market Meyve Sebze Kategori Coğrafi İşaretler Müdürü Birol Uluşan, YÖREX’in yöresel ürünleri iyi bir yere taşıdığını söyledi. Dünyada 10 bin yerel ürün varken, ülkemizde 2500‘ün üzerinde coğrafi işaret alabilecek yerel ürün bulunduğuna dikkat çeken Uluşan, “Yöresel ürünleri katmedeğerli ürünler haline dönüştürmeliyiz” dedi. Taşköprü sarımsağı örneğini veren Uluşan, “Yerel ürünleri insanların para kazandığı alan haline getirirsek ışığı gören üretici üretmeye devam ediyor. Taşköprü sarımsağında biz bunu gördük” dedi Uluşan, coğrafi işaretlerin okullarda ders olarak verilmesi için yaptıkları çalışmaları anlattı.
Destek verilmeli
ATB Coğrafi İşaretler Danışmanı Dr. Rana Demirer, mahreç ve menşei konusunda bilgiler verirken, üreticinin coğrafi işaret konusunda bilinçlendirilmesi ve desteklenmesi gerektiğini söyledi. Avrupa Birliği’nde yöresel ürünlerden elde edilen gelirin yaklaşık 75 milyar avro olduğunu bildiren Demirer, “Potansiyelimizi biz de değerlendirmeliyiz” dedi. Yöresel ürünlerin pazara ulaşması için AB’nin 27 milyon dolar destek paketi açıklandığını bildiren Demirer, “Biz de bu konuda çalışmalar yapmalıyız” diye konuştu.
Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, üreticinin alın terini ortaya koyarak yılmadan ürettiğini belirterek, bu ürünlerin değerinde satılmasının önemine işarete etti. Coğrafi işaretlerin bu anlamda önemini vurgulayan Alp, Borsa Başkanı Ali Çandır’a YÖREX’i ülkeye kazandırdığı için teşekkür etti.