Nazlı Akçay Eskizara

Şekerli gıda tüketiminden uzaklaşan tüketiciler düşük kalorili diyet gıda ve içeceklere yöneliyor. Ancak yapılan araştırmalar diyet gıda ve içeceklerde kullanılan yapay tatlandırıcıların sorunların çözümü değil, sorunun tam da kendisi olabileceğini gösteriyor.

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan yeni bir rapor, 1968 yılından beri uygulanmakta olan şeker kotasının bu yıl Ekim ayı sonu itibari ile kalkmasının ardından AB şeker pazarının yeniden şekilleneceğine dikkat çekiyor. Raporda, kotaların kalkmasının ardından AB’de şeker üretimin artacağı, 2030 yılında AB şeker ihracatının yaklaşık iki katına çıkacağı, ithalatın ise neredeyse yarı yarıya azalacağı tahminlerine yer veriliyor.

Yeni yılda tüketicilerin gıda ve içecek tercihlerine yön verecek trendler listesinde “duyarlı tercihler” ilk sırada. Innova Market Insights’a göre, gıda tercihleri konusunda daha düşünceli ve duyarlı davranan tüketiciler, şirketlerin ürünlerini üretim, ambalajlama ve etiketleme şekillerini değiştirmelerinde yön verici olmaya devam edecekler. 

Agrifood Atlas raporuna göre tarım ve gıda sektörlerinde satın alma ve birleşmeler sonucu ortaya çıkan tekelleşme dünya genelinde gıda güvenliği, istihdam, çevre ve tüketici hakları açısından tehdit oluşturuyor.

Dünyanın en büyük altı gıda ve içecek şirketi Coca-Cola, Mars, Mondelez, Nestle, PepsiCo ve Unilever; Avrupa genelinde İngiltere trafik ışıkları etiket sistemine benzer bir etiket sistemi kullanma konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladılar.

Günümüzde sağlıklı beslenme ve ideal kilo ile aramızdaki en büyük sorunun ekmek, makarna, hamur işleri gibi karbonhidrat içeren gıdalar olduğu kanısı oldukça yaygın. Üstelik sadece ülkemizde değil dünya genelinde beslenme ile ilgili çeşitli kitaplar, uzmanlar ve ünlü kişiler, yıllar içerisinde bu kanının oluşmasını sağladı. Peki, bilimsel gerçekler ne söylüyor?

2013 yılı Şubat ayında Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri dünyanın en büyük serbest ticaret ve yatırım ortaklığının kurulması için müzakerelere başlama kararı aldı. 2013 yılı Haziran ayında başlaması ve iki yıl içerisinde sonuçlandırılması hedeflenmiş olan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) Anlaşması 2016 yılının son çeyreğine girerken hala imzalanmaktan uzak. Üstelik Avrupa ülkeleri son bir hafta içerisinde teker teker anlaşmadan desteklerini çekmeye başladı. Dünya ekonomisi üzerinde söz sahibi olan iki bloğu yakınlaştırmanın ötesinde tüm dünya ülkelerinde etkisi hissedilmesi kesin olan TTIP’i ve dünyayı bundan sonra neler bekliyor?

Tarım ve gıda alanlarında GDO’ları yoğun bir şekilde kullanan Amerika Birleşik Devletleri (ABD), bu yıl ilk defa GDO içeren gıdaların ülke çapında etiketlenmesini zorunlu hale getirecek bir yasayı kabul etti. Yeni yasa GDO’lu gıdaların etiketlenmesi konusuna genel bir çerçeve çiziyor, Amerikan Tarım Bakanlığı’nı ise uygulama konusunda muazzam bir öneme sahip olan detayları belirlemek üzere görevlendiriyor. İlk defa GDO içeren gıdaların etiketlenmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirecek olan Bakanlığın bu konuda izleyeceği yolun küreselleşen dünyada ayrı bir öneme sahip olacağı ise açık bir gerçek. Amerika GDO etiketleri konusunda şimdi kendine bir yol çizme arifesinde. Peki, dünya genelinde GDO’lar ve GDO’lu gıdalarda yasal düzenlemeler ve uygulamalar ne şekilde? Ve aralarında Amerika’nın önemli ticaret ortaklarının da bulunduğu ülkeler GDO’lu gıdaları nasıl etiketliyor?

İngiltere Sağlık Bakanlığı uzun zamandır beklenen Obezite Aksiyon Planını yayımladı. Aksiyon Planı bir yandan obezite ile mücadele için şeker konusuna ağırlıklı olarak yer vermesi bir yandan da çocuklara yönelik reklamlar konusuna hiç yer vermemesi nedeniyle eleştirilerin hedefi haline geldi. Yoğun bir şekilde eleştirilen Aksiyon Planı ayrıca İngiltere’de yeni bir etiketleme sistemi uygulanabileceğinin de sinyallerini veriyor.

İngiltere Gıda ve İçecek Federasyonu (FDF) küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik şeker reformülasyon rehberini yayımladı. KOBİ’lerin ürünlerinde bulunan şeker miktarını azaltmalarına yardımcı olmak amacıyla hazırlanan rehber, farklı açılardan eleştirilerin hedefi haline geldi.