hal yasası

Aşağıdaki paragrafı yazalı 7 yıldan fazla zaman geçmiş: "Üretimi yetersiz ve girdileri de dâhil dışarıya bağımlı olduğumuz gıda ürünlerinde önemli fiyat artışları bekliyorum. Bu noktada, fiyat artışlarından öncelikle temel gıda maddelerinin etkileneceğini vurgulamakta fayda var." Geçen zaman içinde maalesef bu öngörülerimi değiştirmemi gerektirecek hiçbir gelişme olmadı. Son açıklanan gıda enflasyonu rakamları da dâhil.

Hal yasası ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Bakan Pakdemirli, "Hal yasası ile ilgili Ticaret Bakanlığı çok değerli bir çalışma yaptı. Bu çalışmada bizim de ekstra görüşlerimiz var. Bu görüşlerimizi de hesaba katacaklar. Tahmin ediyorum hal yasası önümüzdeki aylarda devreye girecek.” ifadelerini kullandı.

Ulusal zincir marketlerde coğrafi işaretli ve yerel ürünlerin satış mecburiyetinin yasal olarak yüzde 1 olduğunu belirten Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, bu oranın yüzde 20-25'ler seviyesine taşınması durumunda hem yerel ekonominin kalkınmasının hem de ciddi bir verimliliğin yakalanabileceğini söyledi.

Yöneticilerimizin Yeni Hal Yasası'ndan beklentileri kısaca şunlar: Ürün kayıpları önlenecek. Aracılar azaltılacak. Dolayısıyla gıda enflasyonuna engel olunacak. Peki, bunlar nasıl olacak?

Televizyonlarda iki gündür yayımlanan bir zincir markete ait domates reklamı sizin de dikkatinizi çekmiştir: Fiyatı 6,95 olan domates, 4,75'e indirilmiş (6,95, internet sitelerindeki en düşük domates fiyatı. Birkaç misli fazlasına satılan domates türleri de var.). Geçen haftaki makalemi okuyanlar, halk pazarında domatesi 5 TL'ye satıyor diye azarlanan, ya 1-1,5 liraya satması ya da tezgahını pazardan kaldırması istenen pazarcıya reva görülen muameleye tepkimi hatırlamıştır. Domates'i 6,95'ten satıyorken kısa süreliğine 4,75'e indiren zincir market "kahraman", gariban pazarcı "stokçu, vurguncu", dolayısıyla "vatan haini" (!).

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, merakla beklenen Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı’nı açıkladı. Programa göre, mücadeleye katılacak firmalar asgari yüzde 10 indirim uygulayacak ve bu indirimi yılsonuna kadar sürdürecek. Ayrıca yılsonuna kadar elektrik ve doğal gaza zam yapılmayacak. Spekülatif fiyat artışlarına sebep olan fırsatçılık, stokçuluk ile etkin mücadele edilecek.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Hal Yasasının Gıda Komitesinden onay aldığını ve sektör görüşüne açılacağını vurgulayarak, “Türkiye’de 175 tane hal statüsünde yer var. Baktığımız zaman bunların 175 tanesi de gerçek anlamda hal değil. Bunların sayısını düşüreceğiz.” dedi.

Referandumdan sonra Meclis’in gündemine gelecek olan Hal Yasası’ndaki düzenlemeyle aracı sayısının azalacağını belirten TPF Başkanı Mustafa Altunbilek, düzenleme ile gider kalemleri azalacağı için fiyatların düşeceğini, çevreyle ilgili çok önemli bir düzenlemenin de yolda olduğunu söyledi.

Başbakanlık, gıda enflasyonuna yönelik yapılması planlanan değişiklikleri açıkladı. Başbakanlık Basın Ofisinden yapılan açıklamaya göre, 2014 yılında kurulan Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi yeniden yapılandırılacak. Komitenin sekreteryası ise Merkez Bankası tarafından yürütülecek.

Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya, piyasa izleme ve değerlendirme faaliyetlerine ek olarak, lisanslı depoculuk, ürün ihtisas borsaları, tarımsal destekler, üretici örgütleri ile veri toplama ve derleme gibi yapısal konularda da çalışmalar yürüttüklerini, bu doğrultuda Hal Yasası’nın da revize edilmesi üzerinde çalışıldığını açıkladı.