gıda enflasyonu

Enflasyonda tüketici fiyatlarında düşüş eğilimi olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Üretici fiyatlarını da dizginlemeye başladık. Çarşıdaki, pazardaki, mutfaktaki sıkıntıları çok iyi biliyoruz. Bunların çözümünü önceliklerimizin en başına aldık.” şeklinde konuştu.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, hafta içinde, kredi bulmak ve Türkiye'ye yatırım yapmalarını sağlamak amacıyla ABD'li fon ve finans kuruluşlarının yöneticileri ile kredi derecelendirme kuruluşlarının yetkililerine yukarıda kısaltarak anlatmaya çalıştığım "Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019"u anlattı. Güven verebildi mi, onları ikna edebildi mi bilemiyorum. Yakında anlarız. Ve diyorum ki: Önce kendi vatandaşınıza güven verin, önce kendi vatandaşınızı ikna edin. İkna edin ki döviz almaktan vazgeçsinler. Onlar almaya devam ettiği müddetçe siz bu işin içinden çıkamazsınız.

TÜRK-İŞ’in Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasının 2019 Mart ayı sonucuna göre Ankara’da yaşayanların mutfak enflasyonu aylık yüzde 0,73 oranında geriledi. Araştırmada, serbest piyasada fiyatlara müdahalenin -şimdilik- olumlu sonuç verdiği belirtilirken, buna rağmen aile bütçesine yılın ilk üç ayı sonunda gelen ek yükün 238 TL olarak hesaplandığı kaydedildi.

Bütün ekonomi yazılarımda ekonomi yönetimine olan "güven"in her dönemde ve şartta çok önemli olduğunu vurguluyor, dolayısıyla krizi tetikleyen ve derinleştiren en önemli sebebin "güvensizlik" olduğunu söylüyor, bu bağlamda da "şeffaflığın" önemine dikkat çekiyorum. Güven ve şeffaflık sorunu hâlâ büyük bir sorun olarak karşımızda duruyor.

Şubat ayında yüzde %0,16 artan enflasyon, yıllık bazda yüzde 19,67’ye gerilerken, aylık bazda yüzde 0.90 artışın yaşandığı gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon ise yüzde 29,25 oldu.

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Tuncay Özilhan: “Uzunca bir süredir gündemde olan gıda enflasyonu bu seçimlerde de en öne çıkan konulardan birisi oldu. Bazı gıda ürünlerinin fiyatlarında meydana gelen çok yüksek artışlarda, iklim koşullarının bir etkisi olduğunu kabul etsek dahi, gıda fiyatlarının 10 yıldan beri enflasyonun üzerinde seyrediyor olması, meselenin hava koşullarından ibaret olmadığını ortaya koyuyor. 2007’den 2018’e dünyada gıda fiyatlarındaki artış sadece %10 olmuş. Ülkemizde ise %200.”

“Gıda zinciri çarşıda pazarda nasıl, marketlerde nasıl bakıyoruz. Pazarda farklı fiyatlar marketlerde farklı. Marketlerde istediğimiz rakamlar yok, marketlerle konuşacağız. Öyle yok. Pazardakiyle marketteki arasında ciddi fark varsa, o zaman marketlerimiz beklediğimiz katkıyı yapmıyor.”

Enflasyonla Topyekûn Mücadele kampanyasına rağmen Ekim ayında enflasyon, aylık bazda yüzde 2,67 oranında arttı. Yıllık enflasyon yüzde 25,24 ile Eylül ayında elde edilen yüzde 24,52’lik son 15 yılın rekorunu geride bırakırken, gıda enflasyonu ise yüzde 30’a dayandı.

Yöneticilerimizin Yeni Hal Yasası'ndan beklentileri kısaca şunlar: Ürün kayıpları önlenecek. Aracılar azaltılacak. Dolayısıyla gıda enflasyonuna engel olunacak. Peki, bunlar nasıl olacak?

Televizyonlarda iki gündür yayımlanan bir zincir markete ait domates reklamı sizin de dikkatinizi çekmiştir: Fiyatı 6,95 olan domates, 4,75'e indirilmiş (6,95, internet sitelerindeki en düşük domates fiyatı. Birkaç misli fazlasına satılan domates türleri de var.). Geçen haftaki makalemi okuyanlar, halk pazarında domatesi 5 TL'ye satıyor diye azarlanan, ya 1-1,5 liraya satması ya da tezgahını pazardan kaldırması istenen pazarcıya reva görülen muameleye tepkimi hatırlamıştır. Domates'i 6,95'ten satıyorken kısa süreliğine 4,75'e indiren zincir market "kahraman", gariban pazarcı "stokçu, vurguncu", dolayısıyla "vatan haini" (!).