gıda enflasyonu

Türkiye’de 2020 yılının on bir ayında; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2019 Aralık ayına göre %13,19, 2019 Kasım ayına göre %14,03 artış göstermişken, gıda ve alkolsüz içecekler grubu 2019 Aralık ayına göre %17,64, 2019 Kasım ayına göre %21,08 artış göstermiştir.

Hububat ürünlerinde gümrük vergisinin bugün itibarıyla sıfırlandığını belirten CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, piyasayı dengelemek, enflasyonu baskılamak adı altında ithalatın önünün açıldığını savundu.

Tarım ürünleri ve gıda fiyatları üzerine çok sayıda faktör etki etmektedir. Toprak sahipliğinden-sermaye sahipliğine, ucuz gıda talebinden-organik ürün tercihine, açık pazar ürünü tercihinden-yüksek standart arayışına kadar pek çok faktör sektörün yönünü ve gelişimini belirlemektedir. Bütün bu faktörlere COVID-19 salgın etkisinin oluşturduğu pazar belirsizliği de eklenmiştir.

Aşağıdaki paragrafı yazalı 7 yıldan fazla zaman geçmiş: "Üretimi yetersiz ve girdileri de dâhil dışarıya bağımlı olduğumuz gıda ürünlerinde önemli fiyat artışları bekliyorum. Bu noktada, fiyat artışlarından öncelikle temel gıda maddelerinin etkileneceğini vurgulamakta fayda var." Geçen zaman içinde maalesef bu öngörülerimi değiştirmemi gerektirecek hiçbir gelişme olmadı. Son açıklanan gıda enflasyonu rakamları da dâhil.

Koronavirüs salgınıyla beraber yükselişe geçen gıda fiyatları, Nisan ayı enflasyonunun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesine neden oldu. TÜİK verilerine göre, Nisan ayında gıda ve içecek grubunda aylık artış yüzde 2,53, yıllık artış ise yüzde 11,28 oldu. İşlenmemiş gıdada artış aylık bazda yüzde 3,65 olurken, 2020 yılının ilk dört ayındaki artış yüzde 20,10 oldu. Ocak-Nisan döneminde taze sebze ve meyvelerdeki artış ise yüzde 31,93 olarak gerçekleşti.

TÜRK-İŞ’in açlık ve yoksulluk sınırı Mart ayı araştırmasının sonucuna göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı), bir önceki aya göre 88 lira artışla 2 bin 345 lira 24 kuruşa yükseldi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Şubat ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının 4,5 kata kadar ulaştığına dikkat çekti.

3. Tarım Şûrası, 18-21 Kasım 2019 tarihlerinde yapıldı. Açık söylemek gerekirse, 15 yıl beklendikten sonra, gıda enflasyonunun vatandaşı fazlasıyla bunalttığı bir dönemde yapılmasını, "Mecbur kalındı." olarak değerlendirdim.

Merkez Bankası, Mayıs ayında patates ve yumurta fiyatlarında gerileme görülse de, beyaz et fiyatlarında yüzde 13,04, kırmızı ette yüzde 3,95 ve süt ürünlerinde yüzde 5,97 oranında yüksek artışlar gözlendiğini açıkladı. Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu ise yüzde 28,44 oldu.

Mayıs ayında aylık bazda yüzde 0,95 artan enflasyon, yıllıkta yüzde 18,71’e geriledi. Enflasyonda yıllık en fazla artış ise yüzde 28,44 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti.