Ali Osman Mola

Örnek Köy Modeli haberi beni yaklaşık 40 yıl öncesine götürdü, Köykent ve Tarım Kentleri modellerinin tartışıldığı yıllara. İki modelin de geçmişi daha eski aslında ama ben, yaş itibarıyla konuya 40 yıl önce muttali oldum ve takip etmeye başladım. Atatürk'ün "İdeal Cumhuriyet Köyü" modeli hakkında ise yine bu yıllarda bilgi sahibi oldum.

2018'de gıda fiyatları tüketicileri memnun edecek seviyede seyreder mi? Malum, tüketiciler bakımından asıl soru bu. Soruları, muhtemel gelişmeler ve uygulamalar üzerinden cevaplayacağım.

Son aylarda, her gün hayvancılıkla yatıp kalktığımız halde, Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık Çalıştayı'nın haber olmaması size de ilginç gelmiyor mu?

Çiftçilerimizin çoğu, çok zor bir iş olan tarım ve hayvancılığı birlikte yapıyor. Zor olan sadece hayvanlarla uğraşmak değil, aynı zamanda kırsalda yaşama zorunluluğu. Çiftçiler, kırsalda, aileleriyle birlikte şehrin neredeyse bütün imkânlarından mahrum olarak yaşamak zorunda. Dolayısıyla üretime devam etmeleri için öncelikle emeklerinin karşılığını maddî olarak almalılar. Aksi durumda onlar da şehrin yolunu tutuyorlar. Bu öyle sıradan bir mekân değiştirme kararı değil, etkileri bakımından belki de cumhuriyet tarihimizin en önemli sorununun sebebi.

O kadar garip bir ülke haline geldik ki!.. Normalde birim alandan alınan ürün miktarı arttıkça maliyetin düşmesi gerekirken Türkiye'de verim arttıkça maliyetler, dolayısıyla fiyatlar artıyor. İlan edilen verimlilik ve üretim miktarları doğruysa verime bağlı olarak üretim arttıkça buğdaya ve ekmeğe enflasyonun üzerinde zam yapılmasının başka bir açıklaması yok.

Yeni bir başlangıç için maalesef başka çare görünmüyorsa da hayvancılığa bir bütün olarak bakınca "Hayvan ithal edip üreticiye dağıtacağız, 2-3 sene içinde sorun kalmayacak." söyleminin gerçekçi olmadığı gün gibi ortada.

Hayvan varlığımızda ciddi artışlar yaşandı (mı?) Başlıktaki söz, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba tarafından birkaç gün önce söylendi. Her gelen bakan aynı cümleyi kuruyor olmakla beraber, hayvan varlığımızın azaldığı ve canlı hayvan ile et ithalatının her geçen gün çeşitlenerek arttığının artık aşikâr olduğu günlerde söylenmesi bakımından şaşırtıcıydı. Evet, Devlet'in Bakanı böyle diyor. Peki, Devlet'in verileri ne diyor?

Önemine binaen yazmaya devam ediyorum. Devam da edeceğim çünkü bu işin sonunda hayvancılığımızın yok olması tehlikesi var. Tarım ve hayvancılığın birlikte yürütülen iki faaliyet olduğunu düşündüğümüzde durum daha da ciddi bir hâl alıyor. Buna, tarım ve hayvancılığı bırakacak nüfusun şehirlere hücum edeceği gerçeğini de eklersek nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğumuzu daha iyi anlarız.

Doğru düzgün bir eğitim sistemimiz olmadan ne sanayici yetiştirebiliriz ne ticaret ehli, ne bilim adamı yetiştirebiliriz ne sporcu, ne zanaatkâr hatta sanatkâr, ne doğru dürüst tarım yapabiliriz ne de hayvancılık...

Ülke genelinde yaygın marketlerin 10 bin mağazasında "Allah'ın izniyle (!)" ve Et ve Süt Kurumu (ESK) eliyle ucuz et satılacağı müjdesinden (!) sonra son bir ayın en abartılı gıda haberi şuydu: