Pfizer-BioNTech firmasının Koronovirüs için geliştirdiği aşıya karşı alerjik reaksiyon gösteren kişilerin olması nedeniyle, özellikle ilaç alerjisi olan kişilerin aşılanmasının riskli olabileceği bildirildi. Ayrıca besin katkı maddelerine karşı alerjisi gelişenlerde de alerji nedeni polietilen glikol olabileceği için, gıda katkı maddesine alerjisi olanlar da Koronovirüs aşısı açısından riskli olabilir.
Besin Alerjisi Derneği başkanı Prof. Dr. C. Dost Zeyrek konuyla ilgili bilgiler verdi.
Polietilen glikol nedir?
Polietilen glikol (PEG), besinlerde, ilaçlarda, kozmetik ürünlerde ve endüstride birçok alanda uzun yıllardır kullanılan bir polimerdir. Başta macrogol olmak üzere değişik isimlerle de adlandırılmaktadır. Üretimi ve kullanımı çok eski yıllara dayanmakla birlikte 1990’lı yıllardan itibaren ürtikerden alerjik şoka kadar değişen çeşitli alerjik reaksiyonlar bildirilmiştir. Fakat kullanılan ürünlerin ana maddesi olmadığı için akla gelmemekte ve genellikle atlanmaktadır. Covid-19 aşılarının içinde bulunması nedeniyle bugünlerde tekrar gündeme gelmiştir. Yapılan aşı çalışmalarında uygulanan 250.000 dozdan altısında PEG’e bağlı alerji bildirilmiştir.
Besin katkı maddelerinde polietilen glikol maddesi bulunabiliyor
Besinlerde katkı maddesi olarak E1521 kodu ile uzun yıllardır polietilen glikol kullanılmaktadır. İlk defa 1982 yılında dondurmanın içindeki bir polietilen glikol ürünü olan polisorbat 80’e karşı alerjik reaksiyon bildirilmiştir. Daha sonra az sayıda olmakla birlikte besinlerin içindeki PEG’e karşı gelişen ciddi alerjik reaksiyonlar bildirilmiştir. Fakat çok iyi bilinmediği ve akla gelmediği için besin ilişkili PEG alerjisinin tam olarak değerlendirilmediği düşünülmektedir.
PEG alerjisinde ürünün içindeki PEG’in molekül ağırlığı da önemlidir. Molekül ağırlığı 200 ile 35000 kDA arasında değişmektedir. Moleküler ağırlığına bağlı olarak reaksiyon olasılığı da değişebilmektedir.
Polietilen glikol alerjisi teşhisi nasıl konulur?
Alerjik reaksiyon şüphesi olduğu zaman, yapılan çeşitli testlerle tanı koymak mümkündür. PEG içeren bir besinin kendisi ile yapılan testler negatifse o zaman içindeki PEG’e karşı alerji testleri yapılmalıdır. Kan ve ciltten yapılan alerji testlerinin negatif olması durumunda, maddenin artan dozlarda doğrudan kişiye verilmesi demek olan provokasyon testleri yapılmalıdır.
Besin katkı maddesine alerjisi olanlar Pfizer-BioNTech firmasının Koronovirüs için geliştirdiği aşı için riskli olabilir
PEG güvenli bir ürün olmakla birlikte alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu reaksiyonlar sıklıkla ilaçlarla ortaya çıkmakla birlikte besinlerin içindeki PEG nedeniyle de olabilmektedir. İçinde PEG olan bir besinin alımı sonrası alerjik reaksiyon gelişen hastada, eğer besinin kendisine karşı alerjik reaksiyon saptanmamışsa o zaman akla PEG alerjisi olasılığı gelmeli ve gerekli tetkikler yapılmadan, yeni geliştirilen aşıyı yaptırmamaları daha uygun olabilir.