Eksikliği ile guatr, zeka geriliği, saç ve cilt problemlerine sebep olabilen iyotun, doğal besin kaynaklarıyla alınması gerekiyor. Başta iyotlu tuz kullanımı olmak üzere yoğurt, balık ve ıspanak gibi iyot kaynağı besinleri tüketmek vücudun iyot açığını kapatmaya yardımcı oluyor.
“1-7 Haziran İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası” öncesinde Uzman Diyetisyen Nilay Keçeci iyot kaynağı doğal besinler hakkında bilgi verdi.
Süt grubu besinler iyot yetersizliğine birebir
Yoğurt, peynir ve süt iyot bakımından zengin besinlerdir. Gün içinde tüketilen bir kase ev yoğurdu, günlük iyot ihtiyacının yarısından çoğunu sağlamaktadır. Yine 1 bardak süt günlük iyot ihtiyacının yüzde 40’ını karşılamaya yardımcı olur. Yumurta da iyot açısından zengin bir besindir. Günde tüketilen bir yumurta iyot ihtiyacının yüzde 20’sini karşılamaktadır.
Yemeğe piştikten sonra iyotlu tuz ekleyin
İyot yetersizliğini önlemek için altın kural, iyotlu tuz kullanmaktır. Tuz tüketiminde dikkat edilmesi gereken nokta; tuzu çok kullanmak değil, iyot oranı yüksek olan tuzu uygun miktarda kullanmaktır. Alınan tuzun içeriği mutlaka kontrol edilmelidir. Yemek yaparken iyotlu tuzu, pişirme esnasında değil yemek piştikten sonra eklemek iyot kaybını önleyemeye yardımcı olur. Özellikle ısısal işlemler tuzdaki iyot etkisinin azalmasına neden olabilir.
İyotlu tuzun fazla tüketimi sağlık sorunlarına da yol açabileceğinden dikkatli tüketilmelidir. Sağlıklı bir birey için günlük iyot miktarı 150 mcg’dir. Hipertiroidi ve nodüler guatırı olan kişilerin hashimato tiroidi riski aratabileceğinden iyotsuz tuz kullanmaları gerekir.
Balık en iyi iyot kaynağı
Deniz balıkları ve kabuklu deniz hayvanları en iyi iyot kaynaklarındandır. Bu konuda ton balığı, mezgit, soğuk su balıkları, derin deniz balıkları ve karides ilk sıralarda yer alır. Ancak ağır metallerin fazla alınmaması gereken hamilelik döneminde tüketimi risklidir. Anne adaylarının bu dönemde iyotu; yumurta, fasulye, pirinç, patates, süt, kuru erik, muz, baklagiller ve yulaftan karşılaması önerilir.
İyot açığını kapatan besinler
Özellikle, ıspanak, soya fasulyesi, pazı, kabak, kuru fasulye ve sarımsak iyot oranı yüksek besinlerdir. Bu sebzeler aynı zamanda antioksidan ve vitamin kaynağıdır. Yiyeceklerin suda pişirilmesi sonrasında, pişirme suyunun atılması önemli miktarda iyot kaybına sebep olur. Doğal iyot kaynağı meyvelerden çilek de tüketilebilir. Çilek hem vücudun iyot açığını kapatmaya yardımcıdır hem de kan şekerinin dengelenmesini sağlamaktadır.
Bu besinler iyot yetersizliği yaratabilir…
Başta brüksel lahanası olmak üzere lahanalar, turp, şalgam ve karnabahar iyot tutulumunu olumsuz yönde etkileyen besinler arasında sayılabilir. Bu besinlerin içinde yer alan guatrojenler denen antitroit bileşikler, tiroit bezine iyot taşınmasını engelleyerek iyot yetersizliğine sebep olabilir. Bunun için dengeli tüketilmelidir.