Türkiye Diyetisyenler Derneği (TDD), Ramazan ayında sahurda, yavaş sindirilen, gün boyu besleyici özelliğini sürdüren tam buğday ürünleri, kurubaklagiller ve sert kabuklu yemişler tüketilmesini önerdi.
TDD’den yapılan yazılı açıklamada, ramazanda yaklaşık 17 saat olan oruç süresince, öğünlerde kayma ve içerikte değişiklikler olabileceği, bu nedenle kişiyi sağlıklı tutacak en uygun beslenme düzenini sağlamak gerektiği ifade edildi.
Bilimsel çalışmaların orucun metabolizmadaki yavaşlamayı ortaya koyduğu kaydedilen açıklamada, ramazandaki beslenmenin vücut ağırlığını korumak, ağırlık kaybetmemek veya kazanmamak üzerine şekillendirilmesi gerektiği belirtildi.
Ramazanda dengeli bir diyeti sürdürmenin ve hijyenik besinleri tüketmenin önemine vurgu yapılan açıklamada, “Yaz aylarında sıvı gereksinmesi genelde yüksektir ve bu durum ciddi sorun oluşturabilir. Dehidratasyonu (sıvı kaybı) önlemek için oruç öncesi ve sonrasında yeterli miktarlarda su tüketilmelidir.” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, dengesiz veya çok az besin tüketiminin “yetersiz beslenme”ye bağlı olarak akut veya kronik hastalıklara, yüksek miktarlarda yağlı, saflaştırılmış besinler, tatlılar ve atıştırmalıkların tercih edilmesinin de “aşırı beslenme”ye neden olabileceğinin altı çizildi.
Oruç tutacaklara öneriler
Oruç tutacakların “karbonhidrat içeren besinleri sınırlaması” tavsiyesinde bulunulan açıklamada, basit şeker içeriği yüksek besinlerin iftardan sonra tüketilmesi gerektiği belirtildi.
Açıklamada, şu tavsiyelerde bulunuldu:
“- Sahurda, yavaş sindirilen, gün boyu besleyici özelliğini sürdüren tam buğday ürünleri, kurubaklagiller ve sert kabuklu yemişler gibi besinler tercih edilmelidir.
– Posadan zengin besinler kepek, tahıllar, tam buğday, tohumlar, patates, sebzeler, meyvelerde bulunur ve yavaş sindirilmektedir. Bu besinler posa sağlar ve oruç süresince kabızlığı, midenin bulantı ve bozulmalarını önlemeye yardımcıdır.
– Çok hızlı sindirilen şeker, beyaz un ve diğer saflaştırılmış şekerleri içeren besinlerden sakınılmalıdır.
– Kızartılmış besinlerden sakınılmalıdır. Bu tür besinler gün boyunca midenin bulantı ve bozulmasına neden olabilir.
– Yüksek tuz ve sodyum içeren besinlerden sakınılmalıdır. Bu tür besinler oruç süresince susamayı arttırmaktadır.
– Sahur süresince 1 bardak taze meyve suyu veya 2-3 bardak su tüketilmelidir.
– Yoğun besinler yenmeye başlamadan önce 1 kase çorba 1 ince dilim tam buğday ekmeği tüketilebilir.
– İftar yemeğinin kalanında ise tam tahıllar, haşlanarak ve fırında pişirilmiş sebzeler ve taze meyveler seçilmelidir.
– Baharatlı besinlerin tüketilmesinden sakınılmalıdır. Baharatlı besinler mide salgılarını uyarır ve oruç sırasında rahatsızlık hissedilmesine neden olabilir. Eğer baharatlı besinler tüketilecekse pişirmede veya yemekler tüketilirken sınırlı miktarda baharatlar kullanılmalıdır.”
“Yemekler yavaş yenmeli”
Gün boyunca serin koşullarda kalmanın ve fiziksel faaliyetleri sınırlamanın sıvı kaybının önlenmesi için önemli olduğuna vurgu yapılan açıklamada, düşük yağlı veya yağsız süt, yoğurt, düşük yağlı peynir ve yağsız et tercih edilmesi istendi.
Öğünlerin tam tahıl ekmeği, yağsız et, kurubaklagiller, meyve ve sebze içermesi gerektiği kaydedilen açıklamada, “İftarda yemeğe 2-3 adet hurma ve 1-2 bardak yağsız süt veya suyla başlanmalıdır. Aşırı tatlı ve saflaştırılmış ürünlerin tüketiminden sakınılmalıdır. Sindirimi kolaylaştırmak için yemek yerken acele edilmemeli, yemekler yavaş yenmeli ve uygun biçimde çiğnemelidir.” denildi.