Türkiye’de günde yaklaşık 450 kişiye kanser teşhisi konuluyor. Doğru beslenerek kanser riskinin azaltılabileceğini söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı İrem Gündoğan, “Şekerden uzak durun. Sofranızda zerdeçal, ceviz, üzüm, kefir ve sarımsak gibi kansersavar besinlere yer açın” dedi.
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nun istatistiklerine göre, ülkemizde her yıl 160 binden fazla kişi kansere yakalanıyor. Bu kabaca günde yaklaşık 450 kişiye kanser teşhisi konduğu anlamına geliyor. Tablo her ne kadar vahim gibi gözükse de, doğru beslenme silahını kullanarak kansere yakalanma riskini azaltmak mümkün. Beslenme ve Diyet Uzmanı İrem Gündoğan, kanser düşmanı besinleri anlattı.
İşin sırrı haftada 150 dakika egzersiz
Kanserin oluşumunda genetik faktörlerin de etkisi söz konusu olmakla birlikte sağlıksız beslenme alışkanlıkları, yetersiz fiziksel aktivite, alkol ve tütün kullanımı gibi kalıtsal olmayan faktörler ciddi risk unsurlarıdır. Amerikan Kanser Derneği (American Cancer Society) sağlıklı bir diyet eşliğinde ideal kilo korunarak haftada en az 150 dk. orta yoğunlukta egzersiz yapılırsa, yaşam boyu kansere yakalanma riskinin önemli ölçüde azaltılabileceğini belirtmiştir.
Tabi ki bunların yanı sıra, alkol ve tütün ürünlerinden uzak durmak da şarttır. Organik olmayan gıda maddelerinde yüksek oranda kimyasallar olduğunu unutmayın. Bu nedenle en iyisi, mevsimin sebze ve meyvelerini tüketmektir. Bunun dışında unlu ve şekerli gıdalardan uzak durulduğu Akdeniz tipi beslenme ve haftada yarım kiloyu geçmeyen et tüketimi, temel diyet prensibi olmalıdır.
İşte yemeniz ve uzak durmanız gereken besinlerin listesi…
Günde 3-4 adet ceviz
Kanserden korunmada etkili besinler, kolay ulaşılabilir ve hemen hemen hepinizin mutfağında var.
• Sarımsak: Sarımsağın aktif bileşeni olan di-alil-disülfidinin hem tümör oluşumunu hem tümör gelişimini engellediği bildirilmektedir.
• Omega 3 kaynakları (Hamsi, istavrit, uskumru gibi yüzey balıkları): Haftada 2-3 kez tüketilmesinde fayda vardır.
• Ceviz: Her gün 3-4 adet tüketilerek bu besinlerin koruyu özelliğinden faydalanılabilir.
• Kırmızı meyveler (Yaban mersini, bögürtlen, çilek, siyah üzüm): Yaban mersini, böğürtlen, çilek, siyah üzüm, nar gibi kırmızı meyveler, içeriğindeki fenolik ve flavonoid gibi biyoaktif bileşenler sayesinde anti-kanser özelliktedir. Günlük meyve tüketiminin ortalama 2-3 porsiyon olduğunu düşünürsek bunun 1 porsiyonunu kırmızı meyvelerden tercih edilmelidir.
• Brokoli/ Brüksel lahanası: Bu sebze gruplarının haftada 3 kez tüketilmesinin kansere karşı koruduğu belirlenmiştir. Brokoli filizlerinde bulunan sulforofan ve indol-3 carbinolün tümör hücrelerinin büyümesini yavaşlatma etkisi arttırmak için mide hassasiyeti bulunmuyorsa çiğ tüketimi önerilir.
• Soya fasulyesi: Soya fasulyesi veya soya filizi östrojen hormonuna olan etkisiyle mesane kanserini önlediğine dair pek çok çalışma vardır. Ancak meme kanserinde kaçınılması gereken besinler grubunda yer almaktadır.
• Yeşil çay: Yeşil çaydaki epigallokatesin-3-gallat (ECGC) basta olmak üzere kateşin karışımlarının kanser önleyici etkilerinin olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur.
• Kefir: Saccoromyces, steptoccoccus, cremoiris ve betabacterium caucasum gibi bazı yararlı mantar ve bakteri karışımlarını içeren kefir, immün sistemi güçlendirerek koruyucu etki sağlamaktadır.
• Zerdeçal: Zerdeçaldaki kurkumin maddesi, antiinflamatuvar ve antioksidan etkisi sebebiyle çeşitli kanser türlerinin tedavisinde kullanılmaktadır.
Balık sağlıklı ama hangisi?
Şekerli besinler, paketli ürünler, sigara, iyi yıkanmayan sebzeler ve dip balıkları kansere davetiye çıkarabiliyor.
Yüksek rafine sekerler: Yüksek rafine şeker tüketimi hem kilo artısına sebep olmaktadır. Obezite ise kanser için risk faktörlerinde ilk sıralardadır.
İşlenmiş et ürünleri: İslenmiş et ürünleri (salam, sosis, sucuk gibi) koruyucu olarak kullanılan nitrit ve nitrat sebebiyle kanserojen etkisi olan yiyeceklerdir.
Yıkanmamış sebzeler: Pestisit, BPA gibi kimyasallardan korunmak için çok iyi yıkanmalıdır.
Dip deniz mahsulleri: Deniz ürünleri ve balıklardaki cıva gibi ağır metallerden korunmak için midye ve dip balıklarının tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Sigara: Bazı çalışmalara göre uzun süre günde tek bir tane dahi sigara içilmesi, kansere neden olabiliyor. Bu açıdan nargile, puro ve pipo gibi diğer tütün türevlerini içmek ve pasif içicilik de risk taşıyor.