Son günlerde yaşanan besin zehirlemelerinin ardından, ne yapmamız gerektiğini ne kadar biliyoruz? Acil oluşan şikâyetler, zehirlenme mi yoksa ani başlayan bir hastalık mı? Bulantı, kusma, ishal, ateş gibi şikâyetlerin zehirlenme olabileceğini anlayabiliyoruz fakat nörolojik belirtileri olan zehirlenmeleri nasıl ayırt etmeliyiz?
Zehirlenmelerin nörolojik belirtilerine dikkat çeken Çevre Hastanesi doktorlarından Nöroloji Uzmanı Dr. Sema Targıt; hemen zehirlenme olarak tabir edilen bulantı, kusma, ishal, ateş şikâyetlerinin bilindiğini, daha ağır vakalarda yaşanan, nörolojik etkilerinin bilinmediğini söyledi. Dr. Sema Targıt; “Acil oluşan şikâyet bulgularının zehirlenme mi yoksa ani başlangıçlı hastalık mı olduğu, önemli bir ayrımcı tanı yapma durumudur. Zehirlenme sonucunda yaşanan el- ayak uyuşması, şaşkınlık hali, nefes almakta zorluk, çarpıntı, göz bebeklerinin büyümesi gibi şikâyetle, hastalanan kişinin çevresinde geç ve güç algılanır. El-ayaklarda karıncalanma, hafif başlayıp ayaklardan dize doğru uyuşukluk ile ilerlemesi, ellerde de yanma, kaşıntı, karıncalanma gibi duyu değişiklikleri aslında çok önemli ve ağır zehirlenme belirtileridir” dedi.
Ani Başlayıp İlerliyorsa Dikkat!
Sindirim sistemini etkileyen ve zehirlenme nedeni net olarak bilinmeyen durumların önemine dikkat çeken Dr. Targıt; özellikle uyuşma, karıncalanma, baş ağrısı, şuurda bozulma gibi ani başlayıp ilerleyen durumlarda çok dikkatli olmak gerektiğini söyledi. Dr. Targıt şöyle konuştu; “Zehirlenme, ağız yoluyla alınan; bakteri bulaşıklı gıda, toksik maddeler (ağır metaller intektisitler, kimyasal maddeler vb.), zehirli bitkiler (bitki + mantar), solunum ve cilt yoluyla alınan kimyasallar nedeniyle olur. Mide bağırsak sistemini tutan ve bulantı, kusma, ishal yapanlar hemen zorlu atılımlarla vücuttan uzaklaştırılır. Ancak sindirim sistemini etkileyen ve zehirlenme nedeni bilinmeyen durumlar çok daha önemlidir. Özellikle uyuşma, karıncalanma, baş ağrısı, şuurda bozulma (dalgınlıklar tam şuur kaybına kadar değişebilir.) ani başlayıp ilerliyorsa çok dikkat gerektirir. Bunlar acil olmakla Nörolojik takibe alınması gerekli hastalardır.”
Neler Yapılmalıdır?
- İlk anda ciddi boyutlarda da görülen solunumun etkilendiği zehirlenmelerde hasta kişi kesinlikle kusturulmamalıdır.
- Acil 112 aranarak tıbbi destek istenmelidir,
- Solunum yolunun açık tutulması ve solunum yeterlilik takibi yapılmalıdır,
- Cildin temizlenmesi, vücudun mekanik sabunlu suyla yıkanması ciltteki toksik maddelerin tekrar emilimini engelleyeceği için önemlidir,
- Toksik madde atılması için sıvı verilerek idrar atılımını arttırmak gereklidir,
- Toksik maddenin ne olduğunu tesbit edilmeli ve panzehiri uygulanmalıdır,
- Hasta en fazla 3 gün göz önünde tutulur ve bu sırada bağırsakların boşaltılması ve devamlı temizlenmesi sağlanır çünkü bağırsak sistemi ile atılan maddelerin geri emiliminin engellenmesi gerekir,