Dünyadaki alerjik hastalıkların başında gelen besin alerjisi, her 13 çocuktan birinde görülüyor. Uzmanlar, özellikle çocuklarda besin alerjisi belirtilerini gözden kaçırmamak gerektiği konusunda ebeveynleri uyarıyor.
Dudak kenarında kızarıklık ve kaşıntı besin alerjisi belirtisi olabilir. Karpuz, kavun ve domates gibi meyveleri yedikten sonra, dudaklarınızda kızarıklık ve kaşıntı oluyorsa alerjiden şüphelenilmelidir. Besin Alerjileri farkındalık haftası sebebiyle açıklamalarda bulunan İstanbul Alerji Merkezi doktorlarından Çocuk Alerji ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, dünyadaki alerjik hastalıkların başında besin alerjisinin geldiğini ve her 13 çocuktan birinde görüldüğünü söyledi. Besin alerjilerine bağlı, hayati tehlike oluşturan, aniden gelişen ve bütün vücut fonksiyonlarını durduran Alerjik şok olarak adlandırılan “Anafilaksi”ye karşı anne babaları alerjik besinleri içeren gıdalar için ve çapraz reaksiyonlara karşı uyardı. Süt alerjisi varken tarhana çorbası içmenin, sütten yapılan yoğurt sebebiyle hastalığı tetiklediğine ve süte alerjisi olanların %90 çapraz reaksiyon nedeniyle keçi sütüne de alerji gelişebildiğine dikkat çekti. Ayrıca polen alerjisi olanlarda meyvelere karşı da çapraz reaksiyon olabileceğini belirtti.
Çocuk Alerji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, insanın hayatı boyunca yaklaşık 170 gıdaya karşı alerji yapma potansiyeli olduğunu, fakat en çok besin alerjisi yapan gıdaların başında süt, yumurta, soya, buğday, fındık fıstık gibi çerezlerin ve deniz ürünlerinin geldiğini söyledi. Prof. Dr. Akçay şöyle konuştu: “Besin alerjisi belirtilerden en sık görülenleri; besin aldıktan sonra ağız etrafında, yüzde ya da vücutta kızarıklık, kaşıntı, egzama olmasıdır. Çocuğunuzda egzama belirtileri varsa; yanaklarında kızarıklık veya kulak arakasında, boyunda, eklem yerlerinde kızarıklık, ciltte kuruluk gibi belirtilerle kendini gösterir ve besin alerjisi yönünden mutlaka incelenmesi gerekir. Çocuğunuzun vücudunda kaşıntılı kızarıklıklar var ve tekrarlıyorsa, ek gıdaya yeni başladınız ve beslendikten sonra 2 saat içinde dudak etrafında kızarıklık, dilde veya dudakta şişme oluyorsa besin alerjisi belirtilendendir. Kakasında kan görmüşseniz, sebebi bulunamayan kusmalar oluyorsa, tedaviye cevap vermeyen reflü varsa, sebebi bulunamayan kabızlık, şiddetli gaz ağrısı; 3 haftadan uzun süren ve 3 saatten daha uzun huzursuzluk, akciğerde sık tekrarlayan hırıltı, burun tıkanıklığı, burun akıntısı veya nefes sıkışması olmuşsa önemlidir. Besin alımından sonra alerjik şok dediğimiz vücutta ciddi kaşıntılı kızarıklık ve nefes sıkışması olmuşsa en önemli belirtileri arasındadır. Besin alerjisinden şüphelenmeniz için bu belirtilerin hepsi olmak zorunda değil. Belirtilerden bir tanesi bile besin alerjisinden şüphelenmek için yeterlidir. Çocuğunuzun zaten bir besine karşı alerjisi varsa diğer besinlere karşı da besin alerjisi gelişme riski yüksektir.”
Anne Sütüyle Beslenen Bebeklere Dikkat!
Çocuk Alerji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akçay; emziren annelere, “Benim bebeğim sadece anne sütüyle besleniyor onda olmaz’ diye düşünmemek gerektiğini ve besin alerjisi belirtilerinin yalnızca anne sütüyle beslenen bebeklerde de görülebildiğine dikkat çekti. Alerjik gıdaların, annenin sütüyle bebeğe geçtiğini, böyle bir durumda anne sütünün kesilmediğini ama anneye diyet verdiklerini belirtti. Çünkü anne sütünün ilk 6 ay bebeğin alerjik hastalıklara yakalanma riskini 10 kat azalttığını vurguladı ve şöyle konuştu: “Bebeğinizde besin alerjisi belirtileri varsa teşhisinin konulması çok önemlidir. Teşhis konulmadan alerjiye neden olan besin alınmaya devam edilirse bebeğin hayatı tehlikeye sokulabilir. Bu nedenle besin alerjisi belirtilerini gözden kaçırmamak gerekir.”
Besin Alerjisi Teşhisi Çok önemli
Sıklıkla yapılan yanlış; çok hafif bir alerjiyle çok ciddi diyetlerin yapılmasıdır. Sadece alerji testi ile teşhis konulmamalıdır. Ayrıca alerji testinde alerji çıkmadan da gizli besin alerjisi olabilmektedir. Bu nedenle doğru teşhis için doğumdan 18 yaşına kadar olan çocuklarda çocuk alerji uzmanı, 18 yaşından büyüklerde yetişkin alerji uzmanlarınca teşhis konulması çok önemlidir.
Besin İntolerans testleri besin alerjisini göstermez!
Besin intolerans testleri adı altında yapılan alerji testleri besin alerjisini göstermez. Sadece hangi gıdaları fazla tükettiğinizi gösterir. Bu nedenle besin intolerans testlerinin alerji için yapılması da yanlıştır.