İngiliz tıp dergisi The Lancet son sayısında dünya genelinde bebek formülleri pazarlaması konusunda daha katı yasal düzenlemeler getirilmesi ve sosyal medya kanalları üzerinden pazarlamanın tamamıyla yasaklanması gerektiğine dikkat çekti.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından Mayıs ayı başında dünya genelinde emzirmenin desteklenmesine ve korunmasına yönelik yasal düzenlemelerin pek çok ülkede yetersiz olduğunu ortaya koyan bir rapor yayımlanmıştı. Rapor konusunda “anlaşılmaz” değerlendirmesinde bulunan bebek formülleri üreticileri ise raporda, bebeklerde süt tüketimini destekleyen beslenme biliminin “inkar edildiğini” belirtmişlerdi.
Bu gelişmelerin ardından İngiliz tıp dergisi Lancet son sayısında konu ile ilgili özel bir yazı dizisi hazırladı.
Lancet dergisinin son sayısında yer alan “Eğer yok, ama yok, devam sütü yok” başlıklı yazının sonuç bölümünde; “Tütünden şekere ve bebek formülüne, ticari çıkarlar halk sağlığı ile karşı karşıya geldiğinde en korumasız olanlarımız mağdur oluyor. Onları korumak için atılması gereken bir sonraki adım, reklamlarla ilgili daha güçlü yasal düzenlemeler getirerek, üç yaşına kadar çocuklara yönelik tüm süt ürünlerinin bu düzenlemeler kapsamına alınması ve sosyal medya reklamlarının yasaklanması olacaktır.” ifadelerine yer veriliyor.
Yazıda ayrıca; Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve Uluslararası Bebek Beslenmesi Aksiyon Ağı (IBFAN) işbirliği ile yayımlanan ortak raporun 194 ülke arasında sadece 39’unun Uluslararası Düzenlemelerle uyumlu şekilde gerekli tüm yasal düzenlemere sahip olduğuna dikkat çekiliyor.
Emzirmenin korunması
Raporda, en azından bir miktar yasal düzenlemenin uygulandığı ülke sayısının 2011 yılında 103 iken şimdi 135’e yükselmiş olması ise “ümit verici” olarak değerlendiriliyor.
Buna karşılık Lancet dergisinde yer alan yazıda, zengin ülkelerin en düşük emzire oranına sahip ülkeler olduğuna ve özellikle altı aydan büyük bebeklere yönelik pazarlanan formüller ile ilgili bu ülkelerde “en az sayıda yasal düzenleme” bulunduğuna dikkat çekiliyor.
Yazıda Uluslararası Düzenlemelere uyum sağlanması konusunda oldukça yavaş ilerleme kaydedilmesinin nedeni olarak; “bu konuda politik irade eksikliği, paydaşlar arasında koordinasyonun yetersiz olması, endüstrinin müdahalesi ve izleme ve veri toplama konusunda kaynakların yetersiz kalması” gösteriliyor.
UNICEF Beslenme Bölümü Başkanı Werner Schultink ortak raporun sunumunda yapmış olduğu konuşmada; “Anneler doğru bilgiye ulaşabilme şansını hak ediyor. Ki anneler çocuklarının sağlığını korumak adına gerekli araçlara zaten sahip. Akıllıca pazarlamanın, bir annenin kendi sütünün ikamesi olamayacağı gerçeğini saptırmasına izin verilmemeli.” açıklamasında bulunmuştu.
Formüller gereksiz mi?
Ancak Amerika Ulusal Süt Üreticileri Federasyonu (NMPF) ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), Avrupa Özel Beslenme (SNE) gibi örgütlerden, Dünya Sağlık Örgütü raporuna eleştiriler geldi.
Ulusal Süt Üreticileri Federasyonu Başkanı Jim Mulhern yapmış olduğu açıklamada; “Dünya Sağlık Örgütü rehber dokümanı küçük çocukların süt tüketimine eleştirel yaklaşıyor. Ancak bu duruş güvenilir, uluslararası tüm beslenme araştırmaları ile çelişmekte ve dünya genelinde tüketicilerin kafasını karıştırmakta” değerlendirmesinde bulunuyor.
Avrupa Özel Beslenme (SNE) Direktörlerinden Aurélie Perrichet, Lancet dergisinde iddia edildiğinin tersine Avrupa Birliğinde bebek formülleri ve devam formülleri konusunda katı yasal düzenlemeler bulunduğuna dikkat çekiyor. Perrichet’in Dairyreporter internet sitesinde yer alan makalesinde; “bebek ve devam formülleri, bebek ve küçük çocukların gelişim seviyelerine uygun olarak özel koşullara tabiler” açıklamasında bulunuyor.
Bu ürünlerin pazarlanması konusunda ise Perrichet, mevcut Avrupa Birliği yasalarının, bebek formüllerinin reklamlarına yasak getirdiğine ve devam formülü reklamlarına da oldukça katı kurallar kapsamında izin verildiğini belirtiyor.