İstanbullular için nostaljik önemi olan elektrikli tramvaylar 102. yaşını kutluyor. İlk seferine 1914 yılında çıkan ve yıllarca İstanbullulara hizmet veren elektrikli tramvayların hizmete girişinin üzerinden bir asır geçti. İETT Genel Müdürlüğü, 100 yılı aşkın süredir hizmet veren emektar tramvayların kuruluş yıl dönümünü pasta keserek kutladı.
Adı Beyoğlu ile özdeş hale gelen tramvaylar ilk seferini 11 Şubat 1914 tarihinde yapmıştı. İstiklal Caddesi’nin vazgeçilmezleri arasına giren tramvay, gelişen teknolojilere ve şehirleşmeye yenik düşerek 1961 yılında Avrupa yakasında, 1966’da ise Anadolu yakasında son seferine çıkarak yolcularına veda etti. Daha sonra sembolik olarak İstiklal Caddesi’nde yeniden çalıştırılan tramvay, bugünkü hattı olan Tünel-Taksim arasındaki yolculuğunu sürdürüyor.
Filmlere, fotoğraflara ve pek çok İstanbullu için özel anılara konu olan tramvaylar, İETT’nin düzenlediği bir programla 102. yılını kutladı. Tünel Meydanı’nda aynı zamanda İETT’nin Genel Müdürlük binasının da bulunduğu alanda yapılan törende Genel Müdür Yardımcısı Hasan Özçelik ve İETT çalışanları pasta kesti. Nostaljik tramvayın yolcularına, 102. yıl anısına kesilen pasta ve sahlep ikram edildi. Yüz yıllık geçmişin anısına yolculara hatıra yastıklar hediye edildi.
102.yıl anısına pasta kesen Özçelik, İstanbul’da raylı sistemlerdeki kilometre uzunluğunun 776 kilometreye ulaşmasının planlandığını ve bu sayede toplu taşımada ağırlığının daha da artacağını söyledi.
Yıl dönümü kutlamasına katılan vatandaşlar da nostalji yaşadıklarını belirterek emektar hattaki tramvayları kullandıklarında İstanbul’u yaşadıklarını söyledi. Vatandaşlar, orkestranın çaldığı nostaljik şarkılara da ellerinde saleplerle eşlik etti.
Elektrikli tramvaylar
İstanbul’da toplu ulaşımın miladı sayılan, atlı tramvayların işletmeciliğine 1914 yılında son verilince 45 yıllık gelenek de sona ermiş oldu. 1913 yılında Türkiye’nin ilk elektrik fabrikası Silahtarağa’da kurularak 11 Şubat 1914 tarihinde tramvay şebekesine ilk cereyan verilmek suretiyle elektrikli tramvay işletmeciliğine geçildi. 1933 yılında Cumhuriyet’in 10. yıl kutlama törenleri için Atatürk’ün emriyle İstanbul’da tramvay ve otobüs filosu (320 tramvay+4 otobüs) eksiksiz olarak sefere verildi. 1955 yılında Anadolu Yakası Üsküdar ve Havalisi Tramvay İşletmesi (Üsküdar – Kadıköy Halk Tramvayları Şirketi) tüm tesisleriyle İETT’ye devredildi. Şehrin her iki yakasında elli yıl süreyle hizmet veren elektrikli tramvaylar, şehrin sürekli artan hızına ayak uyduramadıkları gerekçesiyle 12 Ağustos 1961 tarihinde Avrupa Yakasında, 14 Kasım 1966’da ise Anadolu Yakasında son seferine çıkarak yolcularına hüzünle veda etti. Yerine troleybüsler devreye alındı. 1989 yılında müzede bulunan eski vagonlar restore edilerek elektrikli tramvayın sembolik bir hatta nostaljik amaçlı olarak yeniden hizmete girmesi gündeme geldi. Böylece bugünkü nostaljik tramvay Taksim-Tünel hattında işlemeye başladı.