Ayak sağlığı için tavsiyelerde bulunan uzmanlar, ayak altında şişe ya da tenis topu yuvarlayarak ayak tabanını esnetecek egzersizler yapılmasını, ayağı sıkan ayakkabı giyilmemesini, ayakkabı ve pedikür aletleri gibi kişisel eşyaların kimseyle paylaşılmamasını öneriyor.
NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Soyarslan, ayak bileğinde meydana gelen burkulmaların bağ ve kirişlerde oluşturduğu etkilere dikkat çekti.
Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Soyarslan, “Ayak bileğimiz birbirlerine sıkı sıkı bağlanmış kemikler ve eklemlerden oluşur. Çevresinde ayak bileği eklemine belli hareketleri yaptıran kas kirişleri ve bu hareketleri kısıtlayan ve koordine eden bağlar bulunur. Bu bağ ve kirişler bazı durumlarda yırtılabilir ve kopabilirler” dedi.
En önemli sebep burkulmalar
Bağ ve kirişlerin en sık yırtılma sebeplerinin ayak bileği burkulmaları, özellikle sportif faaliyetlerde ayak bileğinin ani ve zorlayıcı hareketleri, yüksekten düşme ve dışarıdan alınan darbeler olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Soyarslan, “Bu hastalarda ilk bulgu genellikle ağrı olmakla birlikte yaralanma özellikle sportif faaliyet esnasında oluştuysa ağrı daha geç ortaya çıkabilir. Yırtılmanın veya kopmanın şiddetine bağlı olarak yaralanan kısımda şişlik, dokunmakla hassasiyet ve zamanla içeride oluşan kanamaya bağlı morarma görülebilir. Bazı kiriş kopmalarında hasta ayak bileğinden gelen kopma sesini hissedebilir hatta duyabilir. Bu bağlarda sık burkulmaya bağlı oluşan yetersizlik zamanla hastada ayak bileğine güvensizlik hissi oluşturabilir” diye konuştu.
Ayak üzerine basılmamalı
Ayak bileği çevresi bağ ve kiriş yaralanmalarında kişinin olay anında yapabileceği bazı müdahalelerin ileri dönemdeki tedavi sürecini olumlu etkilediğini kaydeden Soyarslan, şunları söyledi:
“Yaralanma çok şiddetliyse kişi çevresine haber vererek yardım istemeli ve mümkün olduğunca yaralanan ayak üzerine basmamalıdır. Ağrı ve şişme başladığı esnada buz koyarak bileği soğutmak ve ayağı hafifçe yüksekte tutmak tedavide fayda sağlar. Basit yaralanmalarda ayak bileğini elastik bandajla sarmak ve istirahat etmek tedavi için yeterli olacaktır Doktorunuz bazı ağrı kesici hap ve kremlerin kullanılmasını önerebilir. Yaralanmanın daha şiddetli olduğu durumlarda ayak bileğimizi sabitlemek amaçlı atel, alçı veya hazır bazı medikal cihazların kullanılması gerekir. Bu tedavilerle birçok yırtık kendiliğinden iyileşir.”
Tekrarlayan burkulmalarda fizik tedavi uygulanabilir
Ayak bileği sık sık burkulan insanlarda bu bağların tam olarak iyileşemediğini ve ayak bileği ekleminde “instabilite” denilen tekrarlayan burkulmalar ve güvensizlik hissi oluştuğuna dikkat çeken Soyarslan, “Bu durumda çevre kasları güçlendirmek için hastaya fizik tedavi ve rehabilitasyon programları uygulanabilir. İstenilen faydanın sağlanamadığı çok kısıtlı bir hasta grubunda ameliyat gerekebilir” diye konuştu.
Ayak sağlığı için bu tavsiyelere kulak verin
Ayakların sağlığı bozulduğunda vücudun diz, kalça ve bel gibi başka bölgelerinin de etkilenebildiğine dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Soyarslan, ayak sağlığı için evde yapılabilecekleri de şöyle sıraladı:
- Ayak tırnaklarımızı uçları düz olacak şekilde kesmeliyiz.
- Ayaklarımızı günlük yıkamalı ve sonra parmak aralarını kurutmalıyız.
- Topuk bölgesindeki kuruma ve çatlaklar için nemlendirici kremler kullanılmalı.
- Sentetik çoraplar değil, pamuk ya da bambu gibi organik ipliklerle dokunmuş çoraplar giymeliyiz.
- Ayak tabanımızı esnetecek egzersizler yapmalıyız. Ayağımızın altında şişe ya da tenis topu yuvarlamak gibi.
- Çok sıkı ayakkabılar giymemeliyiz.
- Ayakkabılarımızı ve pedikür aletleri gibi şahsi eşyalarımızı diğer insanlarla paylaşmamalıyız.
Diyabet hastaları bu tavsiyelere dikkat
Diyabet hastaları için ayak sağlığı çok daha önemlidir. Diyabet hastalarının yaklaşık %15 gibi önemli bir kısmında hayatlarının bir döneminde ayak yaraları oluşmaktadır. Diyabetik ayak denilen bu durum hastaların %10’unda ampütasyonla sonuçlanmaktadır. Diyabet hastaları diyabetik ayak sorunu yaşamamak için,
- Kan şeker seviyelerini kontrol altına almalı.
- Ayaklarını her gün ılık su ve sabun ile yıkamalı, suyun sıcaklarını ayakları ile değil dirsekleri ile kontrol etmeliler.
- Ayaklarını yıkadıktan sonra özellikle parmak aralarını iyi kurulamalılar.
- Pamuklu ve dikişsiz çorap giymeliler.
- Burun kısmı kapalı terlik ve ayakkabı giymeliler.
- Ayakkabılarının içini taş, kum vs. yabancı cisim olma ihtimaline karşı sık sık kontrol etmeliler.
- Kanvas ya da deriden yapılmış yumuşak ve geniş ayakkabılar giymeliler.
- Ayaklarını aşırı sıcak ve soğuktan korumalılar.
- Ayaklarında su toplaması, yara ya da nasır gibi lezyonlar fark ettiklerinde doktorlarına danışmalılar.
Sigara damar sağlığını ve dolayısı ile ayaklarımızı etkilediği için diyabet hastaları sigara içiyorlarsa bırakmalılar.