Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği (TSÜAB) Başkanı Dr. Ahmet Yılmaz, tohumculuk sektörü için hayati öneme sahip hukuki değişikliklerin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hayata geçirilmesinin büyük önem arz ettiğini belirtti.
Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği (TSÜAB) Başkanı Dr. Ahmet Yılmaz, sektörle ilgili değerlendirmelerde bulundu. TSÜAB tarafından Antalya’da düzenlenen “Tarımda 2023 Hedeflerimiz” Çalıştayında konuşan Başkan Yılmaz, “Sadece son on yıldaki sertifikalı tohumluk üretim miktarının üç buçuk kat artmasının yanında, ihracatımızın ithalatımızı karşılama oranının da her geçen gün artarak %85’lere gelmesi başarımızın göstergesi olarak özetlenebilir.” dedi.
Sektörün bugünkü başarısında Tarım ve Orman Bakanlığının mevzuat, altyapı ve destekler konusundaki doğru ve istikrarlı kararlarının önemine işaret eden Yılmaz, “bu doğru ve istikrarlı kararların artarak devam etmesi gerekir ki 100-150 yıl öncesi kurulan ve çok kuvvetli sermaye yapısına sahip dünya tohumculuk şirketleri ile aramızdaki mesafeyi hızlı bir şekilde kapatabilelim. Bunun için çok çalışmamız gerektiğini biliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Sektör için hayati öneme sahip bazı hukuki değişikliklerin Bakanlık tarafından hayata geçirilmesinin büyük önem arz ettiğini vurgulayan Yılmaz, şöyle devam etti:
“İlk gününden bu yana üzerinde durduğumuz ve her fırsatta yazılı ve sözlü olarak Bakanlığımıza ve diğer yetkililere ilettiğimiz görüşlerimiz, en son olarak katıldığımız Tarım ve Orman Şurası’nda da gündeme getirilmiştir.
13 farklı çalışma grubunda tohumculuğumuz ve üyelerimizin temsili konusunda katkı verilmiş ve görüşlerimizin özellikle mevzuat ile ilgili konular “Tarım ve Orman Hukuku Çalışma grubunda’’ tüm komisyon üyelerinin mutabakatı ile imzalanarak kabul edilmesi sağlanmıştır. Böylece tohumculuk sektörümüzün görüş ve istekleri şura kararları içinde yer almıştır. Bunlar içerisinde;
“Kanunumuzun 12. maddesinde yer alan şirket kapatma cezaları yerine caydırıcı nitelikli daha yüksek idari para cezaları getirilmesi,
büyükşehir belediyelerin tarım birimlerinin, ülkenin tarım mevzuatı ile çelişmeyen uygulamalarda bulunmasını temin edici mevzuat değişikliği yapılması,
tohum fiyatlarının düşürülmesini temin etmek üzere; tohumluklardan alınan KDV oranlarının düşürülmesi,
lisanslı depoculukta üreticilere sağlanan avantajların sözleşmeli tohum üretimi yapan tohum üreticilerine de sağlanması,
döner sermaye ücretlerinin en aza indirilmesi,
tarım mevzuatındaki idarî yaptırımlara karşı açılacak davalar; kabahat türünden olduğu için idarî yargıda değil adlî yargıda görülmesi,
tarımla ilgili ihtisas bilgisi gerektiren davalar için (örneğin tohumculuk ve tarım arazilerinin miras sonucu bölünmesini engellemek üzere) özel ihtisas mahkemeleri kurulması,
fikrî mülkiyet hakkı yaklaşımında; ‘Islahçı Hakkı’ ile buluşlar üzerindeki ‘patent hakkı’ arasındaki vergi kaynaklı ayırımcılığı önleyen tedbirlerin alınması önem arz etmektedir.
Şimdi heyecanla Bakanlığımıza dönmüş; alınan bu mevzuat ile ilgili stratejik kararların hayata geçirilmesini beklemekteyiz.’’
TSÜAB Başkanı Dr. Yılmaz, tohumculuk şirketlerinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının KOSGEB projelerinden faydalanması için KOBİ statüsüne geçirilmelerini, tohumculuğa sağlanan desteklerin artırılmasını ve destekleme ödemelerinin önceden açıklanıp zamanında yapılmasını da istedi. “AR-GE yapan şirketlerimize verilecekler başta olmak üzere tüm AR-GE destekleri artırılmalıdır. Tohumculuk ile ilgili yönetmelik ve tebliğler arasındaki çelişkiler giderilerek hızlı bir şekilde güncellenmelidir.” diyen Yılmaz, üzerinde durdukları bir diğer önemli konunun ise yasa dışı, kaçak tohumla mücadele olduğunu kaydetti.
2016 yılında Tarım ve Orman Bakanlığından alınan yetki devri sonrasında yapılmasına karar verdikleri “Bitki Sağlığı Teşhis ve Analiz Laboratuvarı” ile ilgili devam eden çalışmalardan da bahseden TSÜAB Başkanı, laboratuvarın Fizibilite Projesinin bitirildiğini, hibe kaynak arayışlarının devam ettiğini söyledi.
Konuşmasında, Uluslararası Tohumculuk Federasyonu (ISF) Genel Kurulunca alınan karar gereğince 2023 yılı Dünya Tohum Kongresi’nin Türkiye’de yapılacağı bilgisini de paylaşan Yılmaz, tohumculukta dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer alan, 1,5 milyon ton sertifikalı tohum üretimini gerçekleştirerek 2023 yılı hedeflerine ulaşmış bir sektör olmayı hedeflediklerini vurguladı.
Akcan: “Şura’da alınan kararların bir an önce uygulamaya geçmesini bekliyoruz”
TÜRKTOB ve ECOSA Başkanı Savaş Akcan da konuşmasında Tarım ve Orman Şurası’nın sonuçlarına vurgu yaparak, “Bu sonuçlara baktığımızda yanlış diyebileceğimiz bir şey yok, fakat Şura’da alınan kararların bir an önce uygulamaya geçmesini bekliyoruz, kâğıt üzerinde kalmamasını istiyoruz. Bu kararların uygulanmasına acil ihtiyacımız var.’’ dedi.
Tohum, fide, fidan, süs bitkileri alanlarını kapsayan tohumculuk sektörüyle ilgili kamuoyunda oluşan yanlış algıları değiştirmeye ve bilgi kirliliğini temizlemeye gayret gösterdiklerini ifade eden Savaş Akcan, “Alt Birliklerimiz kendi alanlarındaki tüm sorunları çözmek için gayret gösteriyor. Tohumculuk Kanununun kendilerine verdiği görevleri fazlasıyla yapıyor, üyelerinin hizmetinde var gücü ile çalışıyor. Bizler ise tarımsal üretim içinde çok önemli bir sektör olduğumuzu kamuoyuna anlatmak ve yanlış bilgileri düzeltmek için gayret göstermeye odaklanıyoruz.’’ ifadelerini kullandı.
Sadece tohumun üretim değerinin 1,5 milyar dolara ulaştığını kaydeden Akcan, “Bu büyüklüğe, ihracat ve ithalat rakamları arasındaki farka baktığımız zaman da açıkça görülüyor ki; tohumculuk sektörü bazılarının iddia ettiği gibi kötü bir durumda değil, tam tersine Türk tarımı içinde en başarılı kulvar Türk tohumculuğudur. Tohum verilerine fide, fidan ve süs bitkilerini de kattığımız zaman 240 milyon dolar ithalat, 260 milyon dolar ihracatımız var. İhracatımız ithalatımızı geçmiş durumda. 2018 yılında ilk kez ithalatımızın üzerinde bir ihracat yaptık. 2019 yılında bu farkın çok daha fazla olacağını öngörüyoruz. İthalatımız 240 milyon dolar seviyesinde kalır, ihracatımız 260 milyon dolardan 300 milyon dolara çıkar, beklentimiz budur.’’ şeklinde konuştu.
Türkiye’nin 86 ülkeye tohum ihraç ettiğini, ancak ilk kez ihracat yapılacak bazı ülkelerin listelerinde Türkiye’nin olmamasının ihracatçı firmaların en büyük sorunu olduğunu kaydeden Akcan, Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilerinden bu sorunun çözülmesini talep etti.