Türkiye’de her 100 kişiden 13’ü diyabet hastası… Oruç tutmak isteyen diyabetli hastalar, iyi bir kontrolden geçtikten sonra, tedavilerini Ramazan ayına göre düzenleyebilir. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlkay Çakır hastaları iki konuda uyarıyor: “İftarda yemeği abartmayın, bol bol su içmeyi unutmayın!”
Diyabeti (halk arasında bilinen adıyla şeker hastalığı) olan bireylerin oruç tutup tutamayacağı ya da hangi diyabetlilerin oruç tutabilecekleri Ramazan’da en çok merak edilen konuların başında geliyor.
“Oruç tutmak isteyen diyabetli hasta, iyi bir kontrolden geçtikten sonra, herhangi bir başka yan hastalığı da yoksa mevcut tedavileri Ramazan ayına göre düzenlenerek oruç tutabilir. Sağlık sorunu yaşamadan dini görevini yerine getirebilir” diyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlkay Çakır oruç tutmak isteyen diyabet hastalarına önerilerde bulundu.
Oruç kan şekerine iyi gelebilir
Diyabetli hastaların oruç tutmaları ile ilgili çekincelerin başında özellikle uzun süre aç ve susuz kalınması neticesinde oluşabilecek kan şekeri düşmeleri gelmektedir. Bazı çalışmalarda bu riskin 7 kat arttığı bildirilmiştir. Hastaneye başvurmayı gerektirecek ölçüde ciddi kan şekeri düşüklükleri ise yüzde 1 civarında olduğu raporlanmıştır. Buna karşın Ramazan orucunun kan şekeri kontrolünü etkilemediği, kötüleştirmediği hatta iyileştirdiğine dair bilgiler de mevcuttur. Literatürde bu kadar farklı bilgilerin olması hasta farkları, kültürel yeme alışkanlıklarındaki çeşitlilikler, diyet uyumu ve elbette kullanılan ilaçların tipleri ve dozlarıyla açıklanabilir. Kan şekerlerindeki dalgalanmaların yanı sıra diyabetli hasta uzamış açlık ve susuzluk sonrasında böbrek fonksiyonlarında bozukluk, sıvı kaybı sonrası tansiyon düşmeleri, kan pıhtılaşmasının artışı gibi sorunlarla yüzleşme riski de taşır.
Yan hastalıklara bakılmalı
Oruç tutmak isteyen diyabetlilerin yandaş hastalıkları da önemlidir. Organ yetmezliklerine aday, diyabet yaşı ileri, sıvı kaybına hassas bireylerde uzun süreli yiyecek ve sıvı alınmasının kesilmesi çok ciddi sorunlara yol açabilir. Madalyonun diğer tarafında nispeten genç ve başka organ sorunları olmayan, kan şekerlerinde ani düşüşlere yol açacak ilaç kullanmayan, seçilmiş hastalarda ise oruç belki de diyabete olumlu katkı sağlayabilir.
Yeni ilaçlar daha etkili
Günümüzde diyabetle mücadele konusunda 20-30 yıl öncesine kıyasla oldukça iyi ilaç seçeneklerine sahibiz. İnsandaki doğal insülin salınımını taklit edebilecek, etki süreleri uzun, vücudun kendi ürettiği insülinin dokularca daha iyi kullanılmasına yardımcı olan, ağızdan alınabilen ilaç gruplarıyla diyabet; daha iyi ve etkin şekilde tedavi edilebilmektedir. Oruç tutmak isteyen diyabetli hasta, iyi bir kontrolden geçtikten sonra, herhangi bir karşıt durum yoksa mevcut tedavileri Ramazan ayına göre düzenlenebilir. Diyabetliler de sağlık sorunu yaşamadan dini görevlerini yerine getirebilir.
Sıvı ihtiyacını tamamlayın
Oruç tutan diyabetlilerde dikkatten kaçmaması gereken bir başka husus da; oruç süresi tamamlandıktan sonraki saatler içinde yiyip içtiklerinin kan şekerini ani yükseltecek gıdalar olmaması gerektiğidir. Ramazan sofrası geleneğimizin zenginliği diyabetli hasta için zararlı olabilir. Oruç tutulmayan saatlerde vücudun sıvı ihtiyacı muhakkak tamamlanmalıdır. Diyabetli hastaların tedavileri nasıl kendilerine özgüyse, oruç tutup tutamayacağı kararı da hastanın kendi durumuna bakılarak verilmeli ve diyabet konusunda uzman bir hekimle hastanın ortak kararı olmalıdır. Bu dönemde hastalar normal zamanlardan daha dikkatli takip edilmelidir.
