Mersin Ticaret Borsası (MTB) Başkanı Abdullah Özdemir, Rusya ile ilişkilerimizde giderek tırmanan gerilimin narenciye ihracatı üzerinde olumsuz etkileri olacağını ve bundan dolayı ihracatçıların tedirgin olduklarını ifade etti.
Yaş meyve ve sebze ürünleri içinde ihracata en fazla bağımlı olan ürün grubunun narenciye olduğunu kaydeden Özdemir açıklamasında şunları söyledi:
“2014 yılında yaklaşık 3.8 milyon ton olan ülkemiz narenciye üretiminin, 1 milyon 585 bin tonu ihraç edildi. İhracat oranı yüzde 40’ın üzerinde gerçekleşti. Ülkemizde üretilen hiçbir tarımsal ürün ihracata bu ölçüde bağımlı değil ve yapılan narenciye ihracatının tam üçte biri Rusya’ya gidiyor. Rusya narenciye ihracatımızda en önemli pazarımız durumundadır. Bu nedenle, Türkiye-Rusya arasındaki ilişkilerin gerginleşmesinden en çok etkilenecek sektörlerin başında narenciye sektörü gelmiyor.”
Narenciye ihracatında yaşanacak sıkıntıların, başta sayıları onbinlerle ifade edilen üreticiler olmak üzere sektörün tüm bileşenlerini zor durumda bırakacağına dikkat çeken Özdemir şöyle devam etti:
“Narenciye sektörü geçen yıl Rusya’ daki ekonomik kriz ve Ruble’nin aşırı değer kaybından dolayı ağır bir darbe yemişti. Bu yıla ihracatçılarımız ‘yaraları sarma yılı’ olarak bakıyorlardı. Ancak iki ülke arasındaki ilişkilerdeki gerilim ve Rusya’ nın Türk ürünlerine karşı kısıtlayıcı ve engelleyici bazı önlemler almaya başlaması ihracatçılarımızı derin bir endişeye sevketmiştir.
Hali hazırda Rusya’ya gönderilen ve gümrük kapılarında bekletilen ürünlerin akıbetinin ne olacağı bilinmiyor. Gümrük kapılarında bekleyen yaş meyve-sebze miktarının 30 bin ton dolayında olduğu söylenmekte. Bunun 20 bin tonu ise narenciyedir. Ayrıca, Rus limanlarına ulaşmamış narenciye yüklü gemiler geri çevrilmektedir. Bu gemilerdeki narenciye miktarı ise çok daha fazla. Geri çevrilen gemilerden bazıları Mersin Limanı’na geldi ve ürün sahibi firmalar bu ürünleri depolarına taşımaya başladılar.”
Özdemir, Mersin Liman İşletmesi’nin, Rusya’dan geri çevrilen bu gemilere indirimli ücret tarifesi uygulayabileceğini, gerek Rus gümrüğünde bekleyen, gerekse geri çevrilen narenciye ürünlerinin çürüyerek ekonomik değerini kaybetme riski ile karşı karşıya olduğunu da sözlerine ekledi.
Yeni hükümetten beklentilerinin, öncelikle gümrük kapılarından geri çevrilen narenciye ürünlerinin kamu tarafından satın alınarak, okullardaki öğrencilere ve narenciye ürünlerine ulaşmakta zorluk çeken ihtiyaç sahiplerine dağıtılması ve askeriye, öğrenci yurtları ve kamuya ait yemekhanelerde değerlendirilmesi olduğunu ifade eden Özdemir;
“Ayrıca, depolarda ihraç edilmeyi, bahçelerde ise hasat edilmeyi bekleyen ürünlere yönelik yeni pazar arayışlarına başlanmalıdır. Bu ürünlerin ihraç edilebilmesi için ilave destekler sağlanmalıdır. Bu ve benzeri önlemlerin alınması halinde, narenciye ihracat sezonu çok büyük bir sıkıntı olmadan tamamlanabilir. Bu tür sorunlara karşı son derece duyarlı olan hükümetimizin, sorunun çözümü için çalışmalar yaptığını biliyoruz, ancak zamanımız son derece kısıtlıdır. Bu nedenle acilen gerekli önlemlerin alınmasını bekliyoruz.” dedi.