Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın, “Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliği” 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle uygulamaya girdi. Bundan sonra çiğ süt, sabit bir yerde konuşlandırılmış otomatik satış makineleri veya bakkal ve market gibi yerel perakendecilerde son tüketiciye arz edilebilecek.
27 Nisan 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan”Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ”, 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle uygulamaya girdi. Tebliğ, çiğ sütün yerel perakendeciler tarafından son tüketiciye arzına ilişkin usul ve esasları belirliyor.
Buna göre, süt üreten hayvancılık işletmesi merkez kabul edilerek hazır ambalajlı çiğ süt için 500 kilometrelik yarıçap içerisinde, hazır ambalajlı olmayan çiğ süt için ise 200 kilometrelik yarıçap içerisinde yer alan ve son tüketiciye sabit bir yerde konumlandırılmış otomatik satış makineleri veya bakkal, market ve benzeri yerlerde son tüketiciye çiğ süt satışı yapılabilecek.
Tebliğe göre çiğ süt; çiftlik hayvanlarının meme bezlerinden salgılanan, 40 ºC’nin üzerinde ısıtılmamış veya eşdeğer etkiye sahip herhangi bir işlem görmemiş süt olarak tanımlanıyor. Tebliğle birlikte bundan sonra sadece yetkili merciden izin almış, hastalıktan ari süt üreten hayvancılık işletmesinde üretilen çiğ sütün arzına izin verilecek. Yetkili merci, çiğ sütü arz etmek için Bakanlıktan izin almış süt üreten hayvancılık işletmecilerinin listesini oluşturacak.
Çiğ süt, sağımdan hemen sonra 4 °C’nin altındaki sıcaklıklara soğutulacak ve nakil sırasındaki sıcaklığı 4 °C’yi geçmeyecek. Çiğ sütün son tüketiciye arzı, sağımdan itibaren 24 saat içerisinde gerçekleştirilecek. Çiğ sütün son tüketim süresi, ilk sağım saatinden itibaren 48 saati geçmeyecek.
Tebliğ gereğince, son tüketiciye arz edilecek çiğ süt işlenmeyecek, dondurulmayacak, herhangi bir bileşeni ayrılmayacak, bir bileşen eklenmeyecek, separatörden geçirilmeyecek, farklı hayvan türlerine ait sütler karıştırılmayacak veya çiğ sütte değişikliğe neden olabilecek herhangi bir işleme tabi tutulamayacak.
Çiğ sütün son tüketiciye arzı sırasında, ürünün adı (çiğ inek sütü vb.), üreticinin adı soyadı veya ticari unvanı, adresi ve hayvancılık işletme numarası, sağım tarihi ve son tüketim tarihi ambalajda belirtilecek. Hazır ambalajlı çiğ sütün etiketinde belirtilen bilgilere ilave olarak; net miktar bilgisi ve işletme onay numarası bulunacak. Hazır ambalajlı çiğ süt hariç, Tebliğ kapsamında son tüketiciye satılan çiğ sütler için bu bilgiler tüketicinin kolaylıkla görebileceği bir şekilde bulunacak, talep edilmesi halinde bu bilgiler yazılı olarak son tüketiciye verilebilecek.
Çiğ sütü arz etmek için, bağımsız olarak sabit bir yere konumlandırılmış otomatik satış makinesi sahibi, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğine göre Bakanlığa kayıt yaptıracak.
Yerel perakendecide çiğ süt son tüketiciye sadece otomatik satış makinesi aracılığıyla tek kullanımlık ambalaj veya tüketici tarafından sağlanan kap içerisinde veya hazır ambalajlı olarak arz edilecek. Çiğ süt eğer hazır ambalajlı olarak arz edilecek ise en az 1 litrelik ambalajlar kullanılması gerekiyor.
Satış sırasında çiğ süt, 0°C ila 4°C arasındaki sıcaklıklarda muhafaza edilecek ve “Kullanmadan önce kaynatın” ve “0-4 derecede buzdolabında muhafaza ediniz” bilgilerine yer verilecek.