100’den fazla ülkede 5 milyondan fazla destekçisi ile dünyanın en büyük sivil toplum kuruluşlarından biri olan WWF, mavi yüzgeçli orkinoslar için artırılması düşünülen avlanma kotasının, geri dönülemez sonuçlar doğuracağı konusunda uyarılarda bulundu.
Doğal Hayatı Koruma Derneği (WWF), orkinos popülasyonlarının tam olarak iyileşmesini engelleyen balıkçılık kotalarındaki hızlı artışa karşı sert uyarılarda bulundu.
14-22 Kasım’da Fas’ta düzenlenen Avrupa Birliği ve Uluslararası Atlantik Orkinoslarını Koruma Komisyonu’na (ICCAT) üye ülkelerin katılacağı toplantıda, Doğu Atlantik ve Akdeniz mavi yüzgeçli orkinosu için izin verilen yakalanma oranındaki ciddi artış önerisi tartışılacak.
ICCAT Bilim Komitesi, 2020’ye kadar toplam izin verilen yakalama miktarının 36 bin tona çıkarılmasını (2015 kotasının iki katından fazla) önermekte. Bilim insanları, mavi yüzgeçli orkinosun tehdit altındaki stoklarını korumak ve sürdürülebilir şekilde yönetmek için 10 yılı aşkın bir süredir mücadele verildiğini belirterek, henüz stokların kendini yenilediği ilan edilmeden böyle bir yakalama yapılmasının önümüzdeki yıllarda mavi yüzgeçli orkinos popülasyonunu azaltacağına dair uyarıyor.
WWF Akdeniz İnsiyatifi Balıkçılık Projeleri Müdürü Alessandro Buzzi: “Mavi yüzgeçli orkinos stokları bu kadar hızlı bir av artışını desteklemeye henüz hazır değil ve kota artışından olumsuz etkilenecekler. Mavi yüzgeçli orkinosları denizlerimize geri getirmek on yılı aşkın zaman aldı. Kısa vadeli kararlarla onu bir daha kaybedemeyiz” dedi. “Türlerin kurtarılması için alınan tedbirler, mavi yüzgeçli orkinos artık aşırı avlanmadığı için olumlu sonuçlar doğuruyor. Hükümetlerin bu başarının devamı ve türlerin tamamen kurtarılması için işbirliğine devam etmesi büyük önem taşıyor” diye ekledi.
2020’ye kadar 28 bin tonluk kota önerisi
WWF, orkinos popülasyonunun büyümeye devam etmesini sağlamak için 2020’ye kadar 28 bin tonluk bir kota öneriyor ve stoğun toparlandığına dair bilim insanlarının teyidi alınana kadar kurtarma planının devamı için çağrıda bulunuyor. Vakıf buna ek olarak, mevcut izleme ve kontrol standartlarının sağlanması koşuluyla, son on yılda kaynağın erişimine hemen hemen hiç imkan sağlanmamış olan küçük ölçekli balıkçılara daha yüksek kotalar tahsis edilmesini öneriyor.
WWF ayrıca, Akdeniz’de halen yaygın olan “Yasadışı, Raporlanmamış ve Düzenlenmemiş” (IUU) balıkçılığın bilinmeyen etkileri konusunda, “Mavi yüzgeçli orkinos stoğunun yeniden yapılandırılması büyük bir mücadeleydi, geçmişten ders almak ve stoklar kurtarılana kadar sabırlı davranmak zorundayız, uygulamalara devam edersek bu çok yakında gerçekleşecek” açıklamasında bulundu.
En büyük tehdit, aşırı avlanma
İnanılmaz bir tür olan mavi yüzgeçli orkinoslar 4 metre uzunluğa ve ortalama 250 kg ağırlığa ulaşabilmektedir. Göçmen bir tür olan bu balıklar, Kuzey Atlantik’ten, Afrika’nın güney batısına, Norveç’in doğusu’na kadar dağılım gösterirler ve üremek için Meksika Körfezi’ne ve Akdeniz‘e geri dönerler. Binlerce yıldan beri Akdeniz’e üremek için gelen bu inanılmaz canlılar, 20. yüzyılın son yıllarında, orkinos besiciliği, çoğunlukla Japon suşi pazarının taleplerini karşılamak üzere aşırı avcılıktan dolayı tehdit altına girmiştir.
WWF, bu yeni tehdidi ilk gündeme getiren kuruluşlardan biri oldu ve 2001 yılından beri, mavi yüzgeçli orkinos popülasyonunun çöküşünü önlemek ve Akdeniz’de sürdürülebilir bir balıkçılık faaliyeti yürütmek için uluslararası bir kampanyaya öncülük etti.
2007’de ICCAT tarafından türler için bir iyileştirme planı kabul edildi. Toplam izin verilen av miktarları, balıkçılık mevsimi süresi, minimum büyüklük, hedef dışı avcılık yönetimi, rekreasyonel balıkçılık gibi çeşitli yönetim önlemlerine ilişkin kurallar getirildi.
ICCAT (Uluslararası Atlantik Orkinoslarını Koruma Komisyonu), Atlantik orkinosunun korunması için oluşturulmuş uluslararası bölgesel bir balıkçılık komisyonudur. 42 yıl önce kurulan ICCAT, Atlantik ve Akdeniz’de orkinos ve orkinos benzeri türlerin stoklarını izlemek ve sürdürülebilir bir şekilde yönetmek üzere 48 Akit Taraftan oluşmaktadır. Türkiye, üye ülkeler arasında yer almaktadır.