Güney Afrika 1 Nisan tarihi itibari ile ilave şeker içeren içeceklere vergi uygulamasına başlıyor. Uzmanlara göre Güney Afrika’nın bu adımı diğer Afrika ülkeleri için ilham kaynağı olabilir.
Sahra-altı Afrika bölgesinde en yüksek obezite oranına sahip olan Güney Afrika’da 1 Nisan itibari ile ilave şeker içeren içeceklere ek vergi uygulanmaya başlanacak. Önlem paketi kapsamında uygulanmaya koyulacak vergi ile hükümet ülkede obezite oranının azalmasını sağlamayı hedefliyor.
Güney Afrika’da ek vergi uygulanacak içecekler arasında ilave şeker içeren gazlı içecekler, meyve suları, enerji içecekleri ve sporcu içecekleri yer alıyor.
Hükümet verginin uygulanmaya başlaması ile birlikte vatandaşlarının genel olarak obezite ve tip-2 diyabet gibi hastalıklara neden olduğu ileri sürülen ilave şeker içeren içecek tüketimini azaltmasını bekliyor.
Dünya Sağlık Örgütü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Koordinatörü Dr. Temo Waqanivalu FoodNavigator internet sitesine yaptığı açıklamada diğer Afrika ülkelerinin Güney Afrika’da uygulanacak verginin obezite seviyesini düşürmeye yardımcı olup olmayacağını yakından takip edeceklerini belirtiyor.
Dr. Waqanivalu; “Güney Afrika’nın ortaya koyduğu çalışmanın önemli olduğunu ve diğer ülkelere de (verginin) Afrika kıtasında işe yaradığını göstereceğini düşünüyorum.” açıklamasında bulunuyor.
Ancak verginin tek başına “sihirli dokunuş” olmayacağına da dikkat çeken Dr. Waqanivalu, Güney Afrika’da vergi uygulamasının yanı sıra reform paketi kapsamında beslenme etiketleri ve bazı gıda ve içecekler için pazarlama kısıtlamaları uygulamalarına da başlanacağını belirtiyor.
Verginin etkinliği tartışma konusu
Ancak Meksika gibi diğer ülkelerde şeker vergisinin başarılı bir şekilde uygulanıyor olduğuna dair kanıtların varlığına rağmen verginin etkinliği hala tartışma konusu.
Güney Afrika İçecek Üreticileri Derneği vergi uygulamasının ekonomik büyümeye ve istihdama zarar vereceği uyarısında bulunuyor. Dernek ayrıca Güney Afrika’nın obezite problemlerinin %97’sinin ilave şeker içeren içecekler ile alakası olmadığı iddiasında bulunuyor.
Ancak Dr. Waqanivalu şekerli içecek vergisinin tıpkı başarıya ulaşmış olan Güney Afrika tütün vergisi gibi başarıya ulaşacağı görüşünde. Dr Waqanivalu verginin sağlayacağı yararların oluşabilecek ekonomik sonuçlardan daha ağır bastığını ifade ediyor.
http://www.foodnavigator.com/Policy/South-African-sugar-tax-could-be-blueprint-for-all-Africa-WHO