Palm yağı kansere yol açar mı?
Son günlerde kamuoyunda palm yağı tartışılıyor. Palm yağı içeren ürünlerin kanser yaptığı söyleniyor.
Palm yağı sanayide gıdalardan kozmetiğe kadar birçok yerde kullanılıyor. Ucuz olduğu için dünyada yaygın olarak kullanılan bir bitkisel yağ.
- Bilimsel Çalışma
İspanya, Barselona’da bulunan Biyotıp Araştırma Enstitüsü’nden (Institute for Research in Biomedicine – IRB Barcelona) Profesör Salvador Aznar Benitah tarafından yapılan çalışmaya göre yüksek miktarda yağ içeren gıdaların tüketilmesi ile kanser arasında bağlantı olabileceği düşünülmekte.
- C36 proteini ve metastasis
Yapılan çalışmaya göre palm yağı ve diğer yağların içerisinde bulunan bir maddenin kanser hücrelerinin yayılmasını (metastasis) teşvik edebileceği düşünülmekte. C36 olarak adlandırılan bu protein, yayılmacı olmayan kanser hücrelerine konulduğunda, hücreleri yayılmacı kanser hücrelerine çevirdiği görüldü. Ancak tüm bu çalışmaların yeniden yapılması ve ilave araştırmaların yapılması gerektiği özellikle belirtildi.
- Gerçek durum
Profesör Salvador Aznar Benitah yağlı besinlerin direkt kansere yol açtığını söylemenin pek doğru olmayacağını belirtmekle beraber, yüksek yağlı yiyecekler ve doymuş yağlar (palmitik asit gibi) ile beslenmenin yüksek kolesterol ve obeziteye yol açtığını ve bunun da kronik hastalıkları (kalp ve damar hastalıkları, diyabet, felç ve kanser) tetikleyebileceğini ifade ettiler.
- Önerilen
Sonuç olarak; sağlıklı kalmamız için yağ almamız gerektiği, dolayısıyla yüksek yağlı yiyecekler yerine normal yağlı ve doymamış yağ içeren besinlerin tercih edilmesi gerektiği ve orta miktarda tüketmenin yararlı olacağı beyan edilmekte. Dolayısıyla ‘palm yağı kanser yapar’ demek yerine, daha az yağlı besinleri tüketmemizin doğru olacağı ortadadır.
Sağlıklı yaşıyor muyuz?
Gıdalardan şikayet etmek ve gıdaları suçlamak çok kolay. Yediğimiz gıdaların içinde ne olduğunu etiketlerine bakarak inceliyor muyuz? Ne yediğimizi biliyor muyuz?
Doğru besleniyor muyuz? Doğru yaşam stiline sahip miyiz? Haftada kaç saat spor yapıyoruz? Kaç saat fiziksel aktivite yapıyoruz?
Sağlıklı beslenme nasıl olmalı?
Sağlıklı ve uzun ömürlü yaşam için bol çeşitli farklı besleyici gıdaların alınması, sağlıklı fiziksel hareketlerin yapılması ve bol su içilmesi son derece önemli.
Günde kaç çeşit farklı gıda alıyorsunuz?
Sağlıklı beslenmek için her gün farklı farklı gıdaları almak gerektiğini özellikle belirtmek istiyorum.
Besinleri kaç grupta toplayabiliriz?
- Sebzeler
- Tahıllar
- Meyveler
- Et ve et ürünleri, yumurta ve kuru baklagiller
- Süt ve süt ürünleri
Şimdi bu grupları inceleyelim;
Sebze ve bakliyat çeşitleri
Manava gittiğinizde bol sebze çeşitleri göreceksiniz.
Günde 5 öğün, her bir keresinde ½ bardak veya 75 gram farklı farklı çeşitlerden yemelisiniz! Ölçün bakalım, ne kadar sebze çeşitleri alıyorsunuz? Az olduğunu göreceksiniz! Yeterli almıyor olabilirsiniz.
Meyve
Bir günde tüketilmesi gereken miktarın yarısını veya daha azını tüketiyor olabilirsiniz. Meyveyi tam veya bütün olarak tüketmeniz daha yararlı.
Günde toplam 300 gram meyve yemeniz gerektiğini biliyor musunuz? Bunu 2 öğünde yiyebilirsiniz. Yani her bir öğün de 150 gram.
Tahıl ve tahıl ürünleri
Buğday, arpa, yulaf, çavdar, darı, akdarı, pirinç ve mısır bu gruba girer. Bunlardan yapılmış mümkünse tam tahıllı ekmek veya ilgili ürünleri her gün tüketmelisiniz.
Günde 4-6 kere ve her bir keresinde 40 gram yani günde toplam 160 – 240 arasında tahıl ve tahıl ürünü tüketebilirsiniz.
Süt ve süt ürünleri
2 yaş ve üzerindeki kişilerin az yağlı ya da yağı azaltılmış süt, yoğurt ve peynir çeşitlerini tüketmesi önerilmektedir.
İnsanlar, genel olarak 1 günde tüketmeleri gereken süt ve süt ürünlerinin ancak yarısını almaktadırlar. Ayrıca tam yağlı olanları tercih etmekte ve böylece doymuş yağ almaktadırlar.
2 yaşın altındakilere az yağlı ya da yağı azaltılmış süt tavsiye edilmemektedir. Onların yüksek enerji ihtiyacı bulunmaktadır. Bebeklerin 2 yaşına kadar anne sütü alması önemlidir.
1 yaşın altındaki bebeklere inek sütü tavsiye edilmemektedir. Anne sütü verilmelidir. Yoksa yerine hazır mama verilebilir.
Yetişkinler günde 2 – 4 kere süt ve süt ürünleri tüketmelidir. Her bir kere de süt 250 ml, yoğurt 200 gram ve peynir 40 gram olarak değerlendirilmelidir.
Et, balık ve yumurta, kuruyemiş ve kuru baklagiller
Seçmek suretiyle, günde, 65 gram pişmiş yağsız kırmızı et, 80 gram pişmiş tavuk eti, 100 gram pişmiş balık eti ve 2 yumurta (120 gram) tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
Günde 100-120 gram üzerinde kırmızı et tüketilmesi kolon ve böbrek kanser riskini artırmaktadır.
Günde 30 gram kuruyemiş tüketilmesi uygun görülmektedir.
Günde 150 gram kadar pişmiş veya konserve nohut, fasulye, mısır ve bezelye tüketilebilir.
Yukarıda yiyeceğimiz besinleri 5 ana grup altında topladık. Her gün bu besinlerin farklı çeşitlerinden yememiz gerektiğini özellikle belirtmek istiyorum.
Sonuç
- Yediğimiz besinlerde ve hazır yiyeceklerde az yağlı ve az şekerli olanları tercih etmeli veya daha az yağ tüketmeliyiz.
- Yağlı yiyecekler tüketip hareket etmezsek kanser, yüksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları, diyabet vb kronik hastalıkların kapımızı daha kolay çalmasına neden olduğumuzu unutmayalım.
- Hazır gıda ürünleri alırken gıda etiketindeki “içindekiler” bölümünü mutlaka okumalıyız.
- Sağlıklı ve uzun ömürlü olmak için her gün aynı yiyecekleri yemek yerine her gün faklı farklı gıdalardan seçmek ve bol çeşit tüketmek büyük önem arz etmektedir. Mümkünse 4 günde bir aynı gıdaya dönmek yararlı olacaktır. Yani rotasyon yapmalısınız!
- Bilimsel olarak baktığımızda, bol sebze ve meyve tüketmemiz gerektiği çok açık ve nettir.
- Gizli gıda alerjiniz olabilir mi? Şayet yemek rejiminizi değiştirdiğiniz de, daha enerjik ve sağlıklı hissediyorsanız, bazı gıdalara alerjiniz olabilir. Mutlaka alerji testi yaptırmak faydalı olacaktır.
- Alkol tüketiminiz varsa bunu minimuma indirmek veya içmemek yararlı olacaktır.
- Sigara içilmemesi gerekmektedir.
- Kahvaltı yapılmalı ve öğünler atlanmamalıdır.
- Tuz minimuma indirgenmelidir.
- Çok yağlı, kızarmış, yanmış ve tuzlu yiyeceklerden uzak durulmalı veya az yenilmelidir.
- Şişman veya obez olan kişilerin haftada en fazla 0,5-1,0 kg’dan fazla kilo kaybetmesi doğru değildir. Haftada 150 -300 dakika sağlıklı fiziksel aktivite yaparken günde 500 kalori (haftada 3500 kalori) daha az gıda alarak haftada 0.5 kg kilo verilmesi uygun olacaktır.
- Obez ve şişman kişilerin fiziksel aktiviteye başladıklarında her gün 1-2 dakika daha fazla hareket ederek vücudu alıştırmaları önem arz etmektedir.
- Ayrıca ne kadar sağlıklı beslenirsek beslenelim, en önemli faktörlerden bir tanesi, her gün minimum 30 dakika veya haftada 150-300 dakika arasında kas ve iskelet sisteminin çalıştığı orta üst şiddette fiziksel hareketler yapmamız gerektiğidir.
- Sağlıklı ve uzun ömürlü yaşam için beslenmenize, fiziksel aktivitenize ve gıda alerjilerine dikkat edin, önlem alın ve yaşam kalitenizi artırın! Tüm bunları asla aklınızdan çıkarmayın ve uygulamaya geçin! Aksi halde kronik hastalıklar ve onun getireceği sağlık problemleri ve parasal masraflar sizi zor durumda bırakacaktır!