İki yıl içerisinde dünyanın en büyük gıda ithalatçısı olması beklenen Çin’in gıda ithalatı ile ilgili yeni yasa taslağı, özellikle Avrupa ve Amerika tarafından endişe ile karşılandı. Yeni yasal düzenlemenin Çin ile milyarlarca dolarlık gıda ticaretinin önünde büyük bir engel oluşturacağını savunan Avrupa ve Amerika hükümetleri ve ticaret yetkilileri Çin’de lobi faaliyetlerini yoğunlaştırdı.
Çin’in günden güne hızla büyüyen gıda tedarik zinciri yönetimini iyileştirme çalışmaları kapsamında hazırlanan yeni yasa taslağı, düşük riskli olarak kabul edilse bile ülkeye ithal edilen tüm gıda ürünlerinin sağlık sertifikası taşımasını zorunlu hale getiriyor. Ancak aynı zorunluluk Çin’de üretimi yapılan gıda ürünleri için geçerli olmayacak.
2017 yılı Ekim ayında yürürlüğe girmesi beklenen uygulama Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri standartlarının çok üzerinde. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletlerinde genel olarak sadece süt ve et ürünleri gibi dayanıksız gıda ürünlerinin sağlık sertifikası taşıması gerekiyor.
Bu yıl Nisan ayında duyurusu yapılan uygulama sadece Çin’e gıda ithal eden üreticiler için değil, aynı zamanda Çin’de üretim yapan Hershey, Kraft Heinz, Mondelez International ve Unilever gibi küresel gıda şirketleri için de lojistik açıdan tam anlamıyla sorun yaratacak.
Reuters’a konuşan Almanya’nın Çin Büyük Elçisi Michael Clauss; “Uygulama, gıda ithalatının büyük oranda aksamasına neden olabilir. Tasarının tüketicileri korumak ve yerli üreticinin korunması arasındaki çizgiyi aştığı çok açık.” değerlendirmesinde bulundu.
Çin zaten Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri ile tarımsal ve maden ticareti konularında anlaşmazlık yaşarken, Amerika’nın 2017 yılı başında görevi devralacak olan Başkanı Donald Trump, Çin’e karşı daha katı bir yaklaşım sergileyeceğini belirtmiş ve Çin’de ithal edilen bazı ürünlerin gümrük vergisini arttırabileceğini açıklamıştı.
Avrupalı resmi görevliler ise Çinli yetkililer ile görüşerek yasada değişikliğe gidilmesi çağrısında bulundular. Bu görüşmeler özellikle son aylarda yoğunluk kazandı.
Avrupa Birliği Elçilik Müsteşarı ve sağlık ve gıda güvenliği Beijing delegasyonu üyesi Jerome Lepeintre yaptığı açıklamada, Çin hükümetinin teklif edilen gıda güvenliği yasasını “gözden geçirmeyi” kabul ettiğini belirtti. Ancak ithalatçı ülkeler söz edilen değişikliklerin “makyajdan öteye” geçmemesi endişesi ile Beijing’de resmi otoriteler üzerinde baskıyı sürdürüyor.
Büyük lokma
Çin’e gerçekleştirilen gıda ve içecek ithalatı özellikle son yıllarda hızlı bir artış sergiledi. Bu artışın temel nedenleri arasında; ülkede gelir seviyesinin artması, yerel üretim gıdaların güvenliğinden endişe duyulması ve yabancı gıda ürünlerinin gitgide daha çok benimsenmesi olduğu tahmin ediliyor.
Çin’in 2018 yılında dünyanın en büyük gıda ithalatçısı olması bekleniyor.
Çin’e 2015 yılında 45,9 miyar dolarlık gıda ihracatı gerçekleştiren Avrupa Birliği aynı zamanda Çin’in ilk sıradaki gıda ithalatçısı konumunda.