Varis; fazla kilolu, uzun süre ayakta kalan ya da oturarak çalışan bireylerin yaşadığı önemli sağlık sorunları arasında ilk sıralarda yer alıyor. Kadınlarda, erkeklere oranla 4 kat fazla görülen varis, genellikle vücudun en fazla basınç altında kalan bölgesi olan bacakların alt kısımlarında oluşuyor. Gece uyurken bacaklarda kramplara, kaşıntılara ve şişliklere neden olan varis problemine karşı kişisel önlemler alınması ve vakit kaybedilmeden tedavi yoluna gidilmesi büyük önem taşıyor.
Memorial Antalya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Mustafa Kar, varisin nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Nüfusun yüzde 20’sini etkiliyor
Bacak varisleri, yetişkin nüfusun % 15-20’sini etkilemektedir. Toplardamarların genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hal alması olarak tanımlanan varis, 4 saatten fazla ayakta kalanlarda 3 kat daha fazla oluşur. Varis; gebelik, obezite, duruş bozuklukları, kabızlık, doğum kontrol hapları ve hormon tedavileri gibi çeşitli nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Kalıtım, riskli yaşam tarzı ve sigara kullanımı önde gelen risk faktörleri olarak gösterilmektedir. Ailesinde varis öyküsü olan kişilerde bu hastalığın görülme riski 4 kat fazladır.
Obezite şikayetleri artırıyor
Varisin en yaygın belirtileri; bacaklarının görüntüsünün bozulması, uzun süre ayakta durunca ortaya çıkan bacak ağrısı ve bacaklarda ağırlaşma hissidir. Uzun süren bacak varislerinde kronik ayak bileği şişliği ve bacak ülserleri de gelişebilir. Uzun süre ayakta durma veya obezite tüm bacak varislerinin etkilerinin daha da artmasına neden olur.
Varisiniz varsa…
- Ağrı ve dolgunluk hissi
- Kaşıntı
- Ayak bileğinde şişme
- Gece krampları
- Kanamalar
- Cilt değişiklikleri ve açık yaralar meydana gelebilir.
Tedavi edilmezse tekrarlayabiliyor
Varis tedavisinde amaç, şikayetleri azaltmak ve yaşam kalitesini arttırmaktır. Hastalık genellikle iyi huylu seyir gösterdiğinden hastaların çoğu ameliyat edilmez. Büyük varisleri olan hastalarda, kanama veya bacak ülseri gibi durumlar gelişirse, cerrahi tedavi yöntemleri uygulanır. Varise neden olan etkenler ortadan kaldırılmadıkça belli bir süre sonra hastalık tekrarlayabilir.
Varisten korunmak için;
- Bol bol hareket edin. Yürüme, yüzme, bisiklet, gibi sürekliliği olan hareketleri tercih edin. Yaz aylarında uzun süreli güneş banyolarından kaçının.
- Bir saatten daha uzun süre oturmayın ya da ayakta kalmayın. Gün içerisinde birkaç kez bacakları yüksekte tutmak yararlıdır.
- Ayaklarınızla A harfi yapacak gibi topukları uzaklaştırıp, başparmakları birleştirin. Topukları birleştirip parmakları uzaklaştırarak V harfi yapın. Topuklarınız yerde kalsın, ayaklarınızın ön kısmını yukarı kaldırın. Sonra ayaklarınızın önü yerle temastayken topuklarınızı yukarı kaldırın. Hareketlerin hepsini 10’ar kez tekrarlayın.
- Soğuk suyla bacaklara duş yapın. Cilde uygulanan soğuk su kanın kalbe dönüşünü hızlandırır.
- Bol giysileri tercih edin.
- Topuk yüksekliği 5 cm’den fazla olan ayakkabıları giymeyin.
- Beslenmenize dikkat edin, günde en az iki litre sıvı tüketin ve sigara içmeyin.
- Doktor önerisi olmadan varis çorabı kullanmayın ancak tavsiye edildiyse düzenli giymeye özen gösterin.