Gıdanın Türkiye’de ne denli pahalı olduğunu, sebepleri ile birlikte defalarca yazdım, yazmaya da devam edeceğim. Her seferinde, sorunların nasıl aşılabileceğine dair düşüncelerimi de paylaştım. Zaten sadece eleştiren, çözüm konusunda fikir serdetmeyenler ile sorunları görmezden gelenlerden oldum olası hazzetmem.
Kurban Bayramı vesilesiyle aşağıda tablo halinde sunduğum, devlet kurumlarıyla ilişkili olanlar da dâhil birçok vakıf ve dernek tarafından ilan edilen yurt içi ve yurt dışı kişi başına kurban vekalet bedelleri, et fiyatları üzerinden durumu yeniden ve herkesin anlayabileceği biçimde anlatabilmek için çok açık veriler içeriyor.
Tabloda yer almayan dernek ve vakıfların bedelleri de benzerlikler gösteriyor.
Seçilmiş bazı vakıf ve derneklerin kurban vekalet bedelleri (2016)
Kafa karışıklığına sebep olmamak için bedellerdeki bazı farklılıkların sebeplerini bir örnekle açıklamam gerekiyor. Örneğin İnsani Yardım Vakfının yurt dışı bedeli yurt içi ile aynı. Bu durumu şöyle açıklamışlar:
“Kurban fiyatları, tahmin edilebileceği gibi dünyanın her yerinde farklılık göstermektedir. Kimi bölgelerde Türkiye’deki fiyattan daha düşük, kimilerinde ise daha yüksektir. Fiyatların düşük olduğu bölgelere yapılan kurban bağışlarının artacağı, buna karşın fiyatların yüksek olduğu yerlere yapılan kurban bağışlarının azalacağı tahmin edildiğinden İHH, stratejik olarak bütün bölgelerden kurban fiyatlarını alıp ortalama bir fiyat belirlemektedir. Tek fiyat uygulamak, fiyatların düşük olduğu bölgelere yoğunlaşmaları engelleyeceği gibi her bölgeye ihtiyaç oranında kurban eti götürebilmeye de olanak sağlamaktadır. Acil ihtiyaç içinde bulunduğu halde kurban fiyatları yüksek olduğu için bağış alamayacak veya çok az bağış alacak birçok bölgeye bu sayede ihtiyaçları oranında kurban gönderilebilmektedir.”
Diğer kuruluşların da belirledikleri yardım yörelerine göre takip ettikleri bedel politikaları var elbette.
Tablodaki gerçek: Türkiye’de et çok pahalı
Yurt içi ve yurt dışı için ayrı belirlenen kurban bedelleri bize gösteriyor ki “Türkiye’de kırmızı et çok pahalı”.
“Bizde et fiyatları yüksek, oysa yurt dışında örneğin AB ülkelerinde çok ucuz.” dediğimde -anlayamadığım bir psikolojiyle- hemen atılıp “Onlar çoğunlukla domuz eti yedikleri için ve domuz eti de ucuza mal edilebildiği için…” tarzında cümleler kuranlar bu tabloya ne diyecekler bakalım?
Sadece Avrupa’da değil, tabloya göre Asya’da da kırmızı et Türkiye’ye göre çok ucuz. Türkiye için belirlenen kurban bedeli, neredeyse Asya için belirlenen bedelin iki katı.
Aynı durum Afrika için de geçerli. Oysa Afrika yokluklar kıtasıdır değil mi? Kendi içlerinde, kazanç-fiyat ilişkisi bakımından Afrikalı ete erişemiyor olabilir fakat nasıl olup da kırmızı etin Türkiye’den neredeyse yarı yarıya ucuza temin edildiğinin bir açıklaması olması gerekmiyor mu?
Yakın coğrafyamıza baktığımızda ise kurban bedellerinin, genel olarak Türkiye için belirlenen bedellerle aynı olduğunu görüyoruz. Belli ki hayvanlar Türkiye’den temin ediliyor, kesimler de Türkiye’de yapıldıktan sonra ihtiyaç sahiplerine ulaştırılıyor.
Sadece Filistin-Gazze-Kudüs şeklinde ilan edilen bölgelerle ilgili bedeller çok yüksek. Sebebini bilmiyorum. İsrail’in politikalarından kaynaklanıyor olması en yakın ihtimal.
Sonuç olarak…
Kurbanlık fiyatları bize diyor ki:
“Ey Türkiye, hayvancılık politikanız yanlış. Bu şekilde devam edemezsiniz. Bu durum sürdürülebilir değil.”
Gıda sektörü ihracatının “artı” veriyor olması sizi yanıltmasın.
Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ham madde ve yarı mamul mal ithalatı olmasa, bazı ürünlerde iç piyasa-ithalat farkını devlet ödemese artı vermemiz mümkün olamaz.
Hele temel gıda maddelerinde söz konusu bile olamaz.
Kurban Bayramınız kutlu, ibadetleriniz kabul olsun.